Opisy zawodów
Jeśli chcesz zostać:
- Fotografem
- Betoniarzem-zbrojarzem
- Dekarzem
- Kominiarzem
- Murarzem-tynkarzem
- Zdunem
- Stolarzem
- Tapicerem
- Elektromechanikiem
- Fryzjerem
- Kucharzem
- Rusznikarzem
- Kowalem
- Ślusarzem
- Zegarmistrzem
- Złotnikiem-jubilerem
- Lakiernikiem samochodowym
- Mechanikiem pojazdów samochodowych
- Krawcem
- Obuwnikiem
- Cukiernikiem
- Piekarzem
Po ukończeniu ośmiu klas szkoły podstawowej możesz podjąć naukę w szkole branżowej szkole I stopnia w wymienionych zawodach. Szkoła branżowa I stopnia łączy naukę teoretyczną i pracę, w której można realizować swoje pasje, zdolności i zainteresowania. Jest to jedyny typ szkoły, w której jest bardzo duża liczba godzin kształcenia praktycznego, a zajęcia praktyczne odbywają się u pracodawców w naturalnym środowisku pracy.
Taki model kształcenia umożliwia bardzo dobre nauczenie się zawodu oraz potwierdzenie zdobytych umiejętności i wiedzy zawodowej poprzez przystąpienie do egzaminu czeladniczego przed komisją egzaminacyjną izby rzemieślniczej.
Zalety branżowej szkoły I stopnia:
– nadąża za wymaganiami rynku pracy, dlatego po jej ukończeniu łatwiej można znaleźć zatrudnienie,
– w przeciwieństwie do szkoły licealnej, daje konkretny i poszukiwany zawód,
– ukończenie szkoły branżowej pomoże szybciej się usamodzielnić,
– pracodawcy czekają na absolwentów szkół branżowych,
– zdobyte praktyczne umiejętności dają większą możliwość założenia własnej działalności gospodarczej,
– możliwość kontynuowania nauki w szkole branżowej II stopnia, zdania matury i pójścia na studia wyższe.
Jeśli chcesz zostać:
- Koszykarzem-plecionkarzem
- Ludwisarzem
- Florystą
- Malarzem-tapeciarzem
- Modystką
- Rymarzem
- Młynarzem
- Wulkanizatorem
- Monterem fortepianów i pianin
Po ukończeniu ośmiu klas szkoły podstawowej możesz podjąć naukę zawodu u pracodawcy, który posiada odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia przygotowania zawodowego pracowników młodocianych. Po ukończeniu przygotowania zawodowego, które traw trzy lata oraz dokształcania teoretycznego w formach pozaszkolnych (kursy) możesz przystąpić do egzaminu czeladniczego przed komisją egzaminacyjną izby rzemieślniczej, który potwierdzi uzyskane kwalifikacje zawodowe.
BRANŻA AUDIOWIZUALNA
FOTOGRAF
Miejsca wykonywania pracy
Fotograf może znaleźć zatrudnienie w firmach fotograficznych, domach mody, agencjach modelek, redakcjach gazet. Może też otworzyć własną działalność gospodarczą i robić zdjęcia na własny rachunek, tworzyć własną markę.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Zawód fotografa jest wyjątkowy. Fotografie utrwalają piękne momenty z życia ludzi, wspaniałe krajobrazy, martwą naturę. Każde zdjęcie opowiada inną historię. Można zająć się również na życzenie cyfrową obróbką starych, zniszczonych lub wyblakniętych rodzinnych fotografii, co pozwala następnym pokoleniom zobaczyć, jak wyglądali ich np. pradziadkowie.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę?
Fotograf zajmuje się wykonywaniem profesjonalnych zdjęć. Rodzajów fotografii, które powstają w wyniku pracy fotografa jest bardzo dużo. Mogą to być fotografie potrzebne do różnego typu dokumentów, sesje zdjęciowe w studio lub w plenerze, zdjęcia z uroczystości, fotografie wykorzystywane w kampaniach reklamowych, pamiątkowe, fotografie do kalendarzy lub książek. Głównym narzędziem pracy fotografa jest oczywiście aparat fotograficzny, może być cyfrowy lub analogowy. Zanim fotograf zacznie robić zdjęcia, najpierw przygotowuje miejsce pracy. Wybiera najlepsze miejsce do robienia zdjęć, tło, ustawia lampy i ekrany odbijające światło, dobiera też odpowiedni aparat i obiektywy, ustawia dekoracyjne rekwizyty. Do jego zadań należy również ustawienie osoby fotografowanej, tak aby jak najlepiej wyglądała na zdjęciu.
Fotograf wie, w jaki sposób rozplanować kadr oraz dostosowywać głębię, światło czy ziarno każdego ujęcia. Potrafi też wywoływać zdjęcia z kliszy, a także skanować i obrabiać zdjęcia cyfrowe w programie graficznym. Programy do obróbki zdjęć są obecnie nieodłącznym narzędziem pracy fotografa. Wiedza fotograficzna jest rozległa, ale każdy fachowiec w tym zawodzie specjalizuje się przeważnie w konkretnej dziedzinie, np. zdjęciach mody, sportu, przedmiotów, pejzaży, życia miejskiego. W tej pracy niezmiernie ważny jest zmysł artystyczny, trudno być dobrym fotografem bez umiejętności wyczucia właściwego momentu. Nierzadko fotografujący ma tylko kilka sekund, żeby uchwycić na zdjęciu coś wyjątkowego.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Fotograf w pierwszej kolejności musi potrafić dobierać odpowiedni sprzęt pozwalający zrobić bardzo dobrej jakości zdjęcia. Jest to zależne od tego, czy mają być robione w plenerze, w pomieszczeniach, przy dużym lub małym oświetleniu. Powinien potrafić robić zdjęcia do dowodów osobistych, paszportów i innych dokumentów, fotografie ślubne, komunijne i innego rodzaju.
Bez wątpienia fotograf musi mieć zmysł artystyczny, aby nie tylko wiernie, ciekawie, ale i pięknie pokazać fotografowany obiekt. Musi wiedzieć, jakie barwy do siebie pasują i jakich filtrów użyć, aby uzyskać pożądany odcień, wymagana jest także znajomość zasad tworzenia obrazów.
Fachowiec musi umieć w pełni posługiwać się aparatem fotograficznym, zarówno cyfrowym, jak i analogicznym. Musi też wykazać się znajomością różnych, także starszych technik., Czasem wywołuje zdjęcia, robi odbitki, musi też umieć posługiwać się światłomierzem, lampą błyskową i innym sprzętem. Fotografia cyfrowa jest obecnie powszechna, więc znajomość formatów zapisu obrazów, a także obróbka zdjęcia w programach graficznych są niezbędne.
Podstawą pracy fotografa jest optyka. Musi on wiedzieć, jak światło przechodzi przez obiektyw, wodę, szkło, mgłę, jak za pomocą przesłony uzyskać głębię, jak użyć polaryzatora, aby zrobić zdjęcie obiektów pod powierzchnią wody bez zanurzania aparatu. Pomimo dominacji fotografii cyfrowej trzeba znać się na starych, chemicznych metodach utrwalania obrazu i umieć samodzielnie wywołać negatyw, a następnie odpowiednio naświetlić i utrwalić zdjęcie na papierze światłoczułym.
Ciekawostki
Kto zrobił pierwsze zdjęcie na świecie?
Osobą, która zrobiła pierwsze, częściowo udane zdjęcie, był Joseph Nicéphore Niepcé, francuski wynalazca, który opracował heliografię w roku 1816. Używając małego aparatu, który zrobił sam i kawałka papieru pokrytego chlorkiem srebra, Niepcé był w stanie uchwycić obraz.
Ile lat ma fotografia ?
1839 – rok uznawany za właściwą datę wynalezienia fotografii. Francuz Louis Jacques Daguerre zademonstrował Akademii Francuskiej zdjęcie fotograficzne otrzymane na warstewce jodku srebra, powstałej w wyniku działania pary jodu na wypolerowaną płytę miedzianą pokrytą srebrem.
Kto wymyślił Selfie?
Historia. Pierwszy autoportret wykonał Robert Cornelius w 1839 r. siadając na fotelu przed obiektywem na nieco ponad minutę, a następnie samemu zakrywając obiektyw. Zdjęcie to można uznać za pierwsze wykonane kiedykolwiek selfie.
BRANŻA BUDOWLANA
BETONIARZ – ZBROJARZ
Miejsce wykonywania pracy
Betoniarz – zbrojarz może znaleźć zatrudnienie na budowach różnych obiektów, w zakładach prefabrykacji, w betoniarniach.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy betoniarza – zbrojarza powstają elementy konstrukcyjne budynków. Mogą to być budynki, z których wszyscy korzystamy, np. domy mieszkalne, hale sportowe, galerie handlowe, ale też fabryki, biurowce, mosty i wiadukty. Dzięki starannie i dokładnie wykonywanej pracy, budowle, przy których tworzeniu pracuje betoniarz-zbrojarz, są trwałe i solidne. Osoba wykonująca ten zawód może służyć radą wszystkim tym, którzy chcieliby wyremontować lub przebudować dom albo mieszkanie.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę?
Betoniarz-zbrojarz najczęściej pracuje na budowie, przy wznoszeniu domów mieszkalnych, hal produkcyjnych i sportowych, stadionów, wiaduktów. Montuje siatki i szkielety różnych konstrukcji z prętów zbrojeniowych, a następnie zalewa je przygotowanymi przez siebie mieszankami betonowymi. Stąd też nazwa tego zawodu.
Praca betoniarza-zbrojarza wymaga dokładnej analizy rysunku roboczego, musi więc umieć posługiwać się rysunkiem technicznym. Z rysunku osoba, która wykonuje tę pracę dowiaduje się, jak ma wyglądać konstrukcja, którą ma zbudować. Następnym etapem tej pracy jest ocena, ile i jakie materiały będą potrzebne do budowy. W dalszej kolejności betoniarz-zbrojarz przygotowuje stal zbrojeniową. Jest ona potrzebna do zmontowania siatki o konkretnych wymiarach. Należy wtedy wybrać potrzebne do tego zadania pręty zbrojeniowe, oczyścić je, pociąć na kawałki o właściwej długości lub zagiąć tak, aby dało się z nich zbudować konkretny kształt.
W pracy betoniarza-zbrojarza wykorzystuje się liczne narzędzia, między innymi: szlifierkę kątową, wiertarkę, suwmiarkę, cęgi, giętarkę ręczną lub mechaniczną. Musi on więc potrafić się nimi posługiwać. Siatki i szkielety montuje się albo bezpośrednio na placu budowy, albo też przygotowuje je wcześniej, w warsztacie zbrojarskim. Następnie przenosi się je na właściwe miejsce lub układa w formach do produkcji betonowych prefabrykatów, czyli gotowych elementów, z których szybko można zmontować ściany, stropy, czy podpory.
Do zalania konstrukcji z prętów zbrojeniowych przygotowuje się mieszankę betonową. Osoba wykonująca tę czynność musi ściśle trzymać się receptury. Aby beton po stwardnieniu miał konkretną wytrzymałość i gęstość, składniki potrzebne do jego wykonania trzeba ze sobą wymieszać w ściśle określonych proporcjach. W przygotowaniu mieszanki betonowej pomocna jest betoniarka, ale można zrobić to też ręcznie.
Betoniarz-zbrojarz w swojej pracy może korzystać z tak zwanych prefabrykatów. Może także pewne konstrukcje wykonywać sam. Wykorzystuje do tego celu szalunki, dzięki którym beton przyjmuje odpowiedni kształt. Następnie wypełnia się szalunki mieszanką betonową, wyrównuje i odpowiednio pielęgnuje, czyli np. polewa wodą, żeby zapewnić właściwą wilgotność. W czasie mrozów mieszankę przykrywa się, żeby się zbytnio nie wychłodziła. Fachowiec w tym zawodzie wie też jak przyspieszyć dojrzewanie, czyli twardnienie betonu. Może to zrobić poprzez ogrzewanie lub stosowanie dodatków przyspieszających zastyganie, np. cementów szybkoschnących. Kiedy beton już dokładnie zastygnie, zdejmuje się szalunki i sprawdza jakość gotowej konstrukcji. Jeśli stwierdza się ubytki, należy je uzupełnić używając torkretnicy, czyli maszyny służącej do natryskiwania betonu metodą suchą. W tym celu w maszynie umieszcza się suchą mieszankę betonową, a jej wymieszanie z wodą, doprowadzaną osobną dyszą, następuje w czasie natryskiwania.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Betoniarz-zbrojarz musi wiedzieć, z jakich składników powstaje mieszanka betonowa oraz w jakich proporcjach należy mieszać składniki mieszanki ze sobą, aby uzyskać beton o określonych właściwościach. Musi też znać dodatki przyspieszające tężenie betonu i wiedzieć jakimi substancjami trzeba pokryć szalunki określonego typu, które mogą być zrobione z desek, płyt wiórowych czy blachy stalowej, aby po stężeniu betonu można je było łatwo zdemontować.
Trzeba znać się również na właściwościach materiałów, których używa się w pracy. Wiedzieć, jakich ( o jakiej grubości, wytrzymałości, giętkości) i ilu prętów zbrojeniowych należy użyć, żeby wykonać konkretny element ze zbrojonego betonu. Takim elementem może być strop, który musi wytrzymywać ciężar całego dachu budynku. W pracy betoniarza-zbrojarza niezbędna jest umiejętność obliczania ilości i wymiarów prętów zbrojeniowych, potrzebnych do budowania siatek i szkieletów konstrukcyjnych, proporcje składników mieszanki betonowej niezbędnych do zabetonowania konkretnej ściany, stropu lub słupa.
Ciekawostki
Jak Rzymianie robili beton?
Gatunek stosowany do struktur podwodnych składał się z wapna i popiołu wulkanicznego, a tak uzyskaną zaprawę mieszano z tufem i umieszczano w drewnianych formach. Po zanurzeniu w wodzie dochodziło do natychmiastowej gorącej reakcji. Wapno ulegało uwodnieniu i reagowało z popiołem. Powstawał wyjątkowo odporny cement.
Kto pierwszy wynalazł beton?
Przypisuje się to Josephowi Aspdinowi, który w 1824 roku uzyskał patent na jego wyrób. Jednak już wcześniej postawiono pierwszą konstrukcję na bazie betonu z dodatkiem cementu – była nią latarnia morska Eddystone w Zatoce Plymouth zbudowana w 1756 roku.
Gdzie kiedy zbudowano najstarszy most betonowy ?
Pierwszy most betonowy zbrojony według patentu Moniera zbudowano w 1875 r. w Chazelet we Francji.
DEKARZ
Miejsca wykonywania pracy
Dekarz może znaleźć zatrudnienie w firmach ogólnobudowlanych, w firmach dekarskich, w przedsiębiorstwach specjalizujących się w produkcji pokryć dachowych, w składach budowlanych. Można też otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy dekarza wszelkiego rodzaju budynki: domy mieszkalne, biurowce, hale fabryczne i handlowe, zakłady pracy mają trwałe, ładne i solidnie wykonane dachy. Dach to niezbędny element każdego budynku, bowiem stanowi zabezpieczenie przed deszczem, śniegiem, wiatrem, ale także ociepla i ma wpływ na trwałość tego, co się pod nim znajduje.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Dekarz to osoba, zajmująca się pokrywaniem i naprawianiem dachów materiałami dekarskimi tj.: dachówkami, blachodachówkami, kamieniem, np. łupkiem naturalnym lub strzechą. Nazwa zawodu pochodzi najprawdopodobniej od deku – formy pokrycia dachowego z targanej słomy, przyciśniętej młodymi drzewkami i ciężkimi gałęziami. Z tej nazwy wywodzi się słowo dekować, czyli układać dach. Wcześniej zadaniami dekarza zajmował się cieśla.
Pokrycie dachowe powinno być wykonane nie tylko solidnie, ale też estetycznie, bo ładny dach to często ozdoba budowli. Tym zajmuje się dekarz. Pokrywa drewniane lub metalowe konstrukcje dachów poszyciem z różnych materiałów, w zależności od projektu. Naprawia też uszkodzone dachy i przeprowadza rekonstrukcje zabytkowych pokryć dachowych.
Przed przystąpieniem do pracy dekarz najpierw zapoznaje się i analizuje rysunki robocze. Na ich podstawie określa, co i w jakiej kolejności będzie wykonywał. Rysunek zawiera także istotne informacje dotyczące np. rodzaj podkładu pod poszycie, zakładanego kąta nachylenia dachu, stopień wodoszczelności i niepalności. Dekarz musi też wybrać odpowiednie materiały i narzędzia, w zależności od tego, jakie poszycie ma zakładać. Najtrudniej montuje się poszycia z blachy, którą trzeba ciąć, zaginać, zawijać brzegi arkuszy, wiercić w nich dziury, nitować, lutować miejsca połączeń. Jeśli istnieje taka potrzeba z blachy wykonuje się także rynny i rury spustowe, które odprowadzają wodę z powierzchni dachu. Do zadań dekarza należy również montaż rynny na właściwych miejscach. Dekarz posługuje się w swojej pracy różnymi materiałami, którymi pokrywa dach. Bywa, że są one drobne, np. dachówki. Ułożenie dachu z drobnych elementów wymaga najwięcej czasu. Wiele zależy też od kształtu dachu. Jeśli jest wielospadowy, trzeba więcej uwagi poświęcić prawidłowemu łączeniu poszczególnych części, żeby były szczelne i żeby nie zbierała się w nich woda ani śnieg. Należy tu wspomnieć, że dachy mają różne kształty. Mogą być między innymi jednospadowe, dwuspadowe, a także mieć różną konstrukcję, np. krokwiową czy kratownicową. Oczywiście fachowiec w tym zawodzie musi umieć je rozróżniać i wiedzieć, z jakich elementów się składają. Żeby mieć pewność, że wymiary dachu zgadzają się z tym, co zapisano w planach i rysunkach technicznych, dekarz musi samodzielnie dokładnie zmierzyć wszystkie elementy konstrukcji i rozrysować przestrzenną bryłę dachu na płaszczyźnie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
W pracy dekarza przydaje się znajomość matematyki, szczególnie geometrii i rzutów. Dzięki temu potrafi on określić, ile materiału będzie potrzebował na pokrycie dachu, obliczać zapotrzebowanie na materiały dekarskie i sprzęt, kalkulować czas wykonania pokrycia dachu w konkretnej technologii, cenę usług.
Dekarze wykorzystują różne rodzaje pokryć dachowych: różnego rodzaju blachy i dachówki, papę, drewniany gont, kamienne łupki. Można również pokrywać dachy słomą i trzciną. Trzeba znać się na wszystkich tych materiałach dachowych i potrafić oceniać ich jakość, bo od tego zależy trwałość gotowego dachu. Należy też wiedzieć, jak układa się każdy z nich, jakich wymagają dodatkowych warstw i jaką technikę pracy trzeba przyjąć, żeby osiągnąć najlepszy efekt.
Podczas montażu pokryć dachowych wykorzystuje się najróżniejsze narzędzia i sprzęt, w tym: wiertarki, nożyce, kleszcze, lutownice, giętarki, zaginadła, poziomice laserowe, młotki dekarskie, kowadła dachowe. W tej pracy potrzeba też wiedzy z fizyki. Trzeba przecież znać twardość, wodoodporność, palność, kruchość, elastyczność, rozszerzalność cieplną, rozmaitych materiałów używanych do pokrywania dachów, żeby móc dobrać do każdego odpowiednie narzędzia i sposób montażu, demontażu i naprawy.
Ciekawostki
Kto jest najsłynniejszym dekarzem w Polsce ?
Najsłynniejszym dekarzem w Polsce jest ADAM MAŁYSZ.
Tradycja budowlana w pracy dekarza, to
uroczystość zawieszania WIECHY, podczas której świętuje się zakończenie ważnego etapu budowy domu – położenie ostatniego elementu konstrukcji dachu.
Czy wiesz, że …
Miejscowość Chudoba, niewielka śląska wieś stała się tematyczną wioską dekarską – jak dotąd jedyną w kraju. W miejscowości tej ponad trzydzieści osób zajmuje się dekarstwem, a na dachówkach powstają obrazy.
KOMINIARZ
Miejsca wykonywania pracy
Można znaleźć zatrudnienie w jednej z prywatnych firm kominiarskich lub otworzyć własną firm.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy kominiarza, klienci, których kominy on sprawdza, mają pewność, że mogą bezpiecznie używać swoich pieców. Kominiarz sprawdza również czy mieszkania ogrzewane w inny sposób są właściwie wentylowane. Jest to bardzo ważne, ponieważ wizyta kominiarza może nawet uratować im życie. W porę zauważony i naprawiony niedrożny przewód kominowy lub wentylacyjny chroni mieszkańców domu przed zatruciem czadem.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Osoba wykonująca zawód kominiarza dba o bezpieczeństwo ludzi wszędzie tam, gdzie jest dostęp do kominów. Kominy znajdują się nie tylko w jednorodzinnych domach z kominkiem, ale także tam, gdzie są przewody spalinowe i wentylacyjne, czyli w zasadzie we wszystkich budynkach. Kominiarz sprawdza ich stan, wykonuje okresowe przeglądy, a w razie potrzeby czyści i naprawia wszelkie rozszczelnienia i inne usterki.
Do zadań kominiarza należy również ocena jakości nowo zbudowanych kominów i przewodów oraz wydawanie opinii o tym, czy można je bezpiecznie użytkować. Kominiarz powinien też umieć zbudować kominek czy piec. Oprócz tego wydawać opinie na temat prawidłowości podłączenia do rozmaitych przewodów kuchenek, pieców grzewczych i instalacji wentylacyjnych.
Kominiarz sprawdza też stan i czyści nie tylko kominy znajdujące się w budynkach mieszkalnych, ale także wolno stojące, czyli przemysłowe, budowane w fabrykach. Czyści także komory w wędzarniach, kotły wytwarzające parę oraz paleniska kotłów. Zdarza się, że w kominach fabrycznych, które są sprawdzane, są dziury, które trzeba zamurować, dlatego kominiarz musi znać się również na pracach murarskich.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Do wykonywania pracy kominiarza niezbędna jest umiejętność rozpoznawania, jakich materiałów budowlanych użyto do konstrukcji danego komina czy przewodów wentylacyjnych, znajomość typów pieców i przewodów kominowych. Cenna jest również umiejętność rozpoznawania kominów, przewodów kominowych czy pieców na podstawie rysunków, fotografii lub ustnych opisów klientów. Trzeba też wiedzieć, jak powinny być zrobione podłączenia pieców do przewodów spalinowych, dymowych i wentylacyjnych, żeby móc oceniać, czy te instalacje są wykonane prawidłowo.
Kominiarz posługuje się różnego rodzaju narzędziami kominiarskimi i murarskimi. Są nimi kule kominiarskie, wyciory, miotełki, pędzle, packi, kielnie, klucze, worek na sadzę, pojemnik na zaprawę, drabina kominiarska, czyściwo, cegły, kafle, glina. Fachowiec kominiarstwa używa również sprzętu pomiarowego, takiego jak pion murarski, poziomica, anemometr do badania ciągu kominowego, kamera wideo do przewodów kominowych, aparat do pomiaru spalin.
Kominiarz potrafi oceniać stan techniczny komina i przewodów, które do niego prowadzą oraz określać przyczyny złego ciągu, gdy dym wraca do pomieszczenia, zamiast uchodzić przez komin. Po zlokalizowaniu usterek, nieszczelności, przewężeń, np. gniazd założonych przez ptaki na kominie, musi usunąć te problemy.
Ciekawostki
Widzisz kominiarza? Łap za guzik
Najbardziej znany przesąd na temat kominiarstwa to ten z łapaniem się za guzik na widok kominiarza. Pochodzi on z dawnych czasów. Niegdyś, gdy do grodów ściągali rzemieślnicy różnych profesji, kobiety za wszelką cenę chciały odwiedzin kominiarza w pierwszej kolejności właśnie w swoim domu. Ponieważ strój kominiarza najczęściej był osmolony, zdeterminowane gospodynie próbowały zaciągnąć czeladnika do swoich domostw, pociągając za najczystszy element ubioru – czyli właśnie guziki. Zwyczaj przetrwał do dziś, lecz w różnych odsłonach. Jedni na widok kominiarza szukają guzika u siebie, inni bardziej tradycyjnie usiłują oderwać go z munduru. Jak przyznają sami kominiarze, ich uniformy tracą w ten sposób niezliczoną ilość guzików. Na nic przyszywanie ich specjalną, wytrzymałą nicią – niektóre panie nie zawahają się nawet przed użyciem noża, żeby zapewnić sobie drobiazg przynoszący szczęście!
13 guzików i cylinder
Tradycyjny kominiarski mundur jest, oczywiście, czarny. Szyje się go z bawełny (letni) bądź sztruksu (zimowy). Marynarka, czyli tzw. kolet, zwykle ma 13 guzików – dwa rzędy po sześć i jeden dodatkowy pod szyją. Do tego spodnie, pas, cylinder – i kominiarz może ruszać do pracy.
Ciekawa jest historia kominiarskiego nakrycia głowy. Źródła podają, że cylindry nosili już kominiarze w XVI wieku, a wszystko za sprawą królowej Elżbiety I. Monarchini uznała, że w podziękowaniu za zapewnienie bezpieczeństwa ludności i zapobieganie pożarom, kominiarze powinni nosić strój, który doda im szalachetności. Padło właśnie na elegancki cylinder.
Czy wiesz, że …
Pierwsze Cechy Kominiarzy powstały w szesnastym wieku. Norymberga (Niemcy) była pierwszym miastem, które już w 1515 r. posiadało własny cech kominiarski. Kominiarze Pragi mieli swój własny cech dopiero w 1657 r. W Polsce zaś cech kominiarzy w wieku osiemnastym, w tym w 1776 r. w Warszawie. Patronem wszystkich cechów kominiarskich w Europie jest św. Florian.
MALARZ-TAPECIARZ
Miejsce pracy
Malarz-tapeciarz może znaleźć zatrudnienie w firmach remontowych, budowlanych lub remontowo-budowlanych.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Estetycznie pomalowane wnętrza to efekty pracy malarza-tapeciarza. Dzięki jego pracy również elewacje budynków zyskują nowy wygląd, a dodatkowym atutem jest ich trwałość i odporność na niekorzystne warunki otoczenia. Farbą pokrywa się także pozostałe elementy budowlane, takie jak dachy, rynny, ramy okien, które powinny zostać pomalowane zgodnie z projektem i pasować do ogólnej koncepcji.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Malarz –tapeciarz zajmuje się malowaniem sufitów i ścian, ale też elewacji budynków oraz dachów, które są zrobione z blachy, balustrad, ościeżnic drzwiowych, ram okiennych, drzwi, lekkich konstrukcji budowlanych, np. altanek i inne. To co jest malowane uzależnione jest od tego, w jakiej firmie pracuje malarz-tapeciarz. Jeżeli firma produkuje stolarkę budowlaną, okucia, konstrukcje budowlane, praca polega na malowaniu powierzchni tych przedmiotów zaraz po ich wytworzeniu. Trzeba nadać im odpowiedni kolor i zabezpieczyć je przed niszczącym działaniem czynników atmosferycznych, czyli wody, słońca, śniegu, wysokich lub niskich temperatur.
Z kolei w firmie budowlanej lub remontowej praca polega głównie na odnawianiu lub wykańczaniu pomieszczeń i elewacji. Przed rozpoczęciem malowania trzeba zgromadzić wszystkie potrzebne materiały oraz narzędzia, zapoznać się z dokumentacją techniczną malowanego obiektu i ustalić, co i w jakiej kolejności należy robić.
Każda powierzchnia musi zostać odpowiednio przygotowana do malowania lub tapetowania. Polega to na np. wyczyszczeniu i usunięciu resztek starej farby, zniwelowaniu nierówności, wyrównaniu chłonności podłoża. Następnie nakłada się grunt malarski, czyli substancję wzmacniającą malowane powierzchnie, zapobiegającą zbytniemu wsiąkaniu farby w podłoże i poprawiającą przyczepność kolejnych warstw farby. Dopiero kiedy grunt wyschnie, przychodzi czas na właściwe malowanie lub tapetowanie.
Ściany i sufity maluje się zwykle farbami przeznaczonymi do wnętrz, a elewacje, czyli ściany zewnętrzne, używając farb dopasowanych do rodzaju elewacji, np. do betonu, cegły, tynków cementowych i silikatowych. Używa się także farb wapiennych, farb o podwyższonej odporności na działanie deszczu, śniegu, słońca i ekstremalnych temperatur. Elementy wykonane z drewna pokrywa się farbami olejnymi, akrylowymi lub specjalnymi lakierami. Można też malować konstrukcje lub przedmioty metalowe, np. ramy okien, stalowe rynny, blachodachówkę. Wtedy najczęściej sięga się po farby antykorozyjne, które zabezpieczają je przed rdzewieniem. Do tapetowania wybiera się odpowiedni rodzaj tapety. Dobiera również właściwy klej. Po tapetowaniu należy wykończyć wytapetowane powierzchnie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Malarz-tapeciarz musi znać się na chemii, żeby rozpoznawać skład chemiczny różnych farb lub klejów. Musi wiedzieć, na jakim podłożu można je stosować, które można rozcieńczać wodą, a które trzeba rozpuszczalnikiem, jakie nadają się do malowania wnętrz, a jakie na elewacje budynków i przedmiotów narażonych na zmienne warunki atmosferyczne, które farby można ze sobą zmieszać, żeby osiągnąć ciekawy efekt.
Malarz – tapeciarz posługuje się podczas malowania różnymi narzędziami, wykorzystuję drabiny, rusztowania, podesty, pistolety natryskowe, wałki, pędzle, agregaty malarskie, mieszarki farb, sprężarki. Musi więc umieć używać każdego z nich i wiedzieć, jak usuwać drobne usterki. W tej pracy ważna jest też umiejętność czytania rysunków technicznych.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Do produkcji farby, w celu uzyskania kolorów stosowano kiedyś korę, jagody a nawet owady – tarte jagody kruszyny pozwalały uzyskać kolor zwany holenderskim różem; suszone samice koszenili z Chile pozwalały otrzymać jaskrawą czerwień zwaną karminem, natomiast ostre odcienie zieleni wytwarzano z arsenu.
Czystsze powietrze w domu
Odpowiednio dobrana farba wpływa na jakość powietrza w pomieszczeniu – to prawda. Utworzona powłoka oczyszcza powietrze z pomieszczeniu, usuwając aldehydy i przekształcając je w nieszkodliwe związki. Dzięki temu możemy oddychać świeżym i czystym powietrzem pełną piersią. A jak wiemy, zdrowe otoczenie wpływa na dobre samopoczucie.
Skąd tapety ?
Za pierwowzór tapety ściennej uznaje się rysunki naskalne. Okazuje się, że nasi przodkowie też chcieli ładnie mieszkać. Najstarsze malunki pochodzą z Indonezji i liczą sobie 44 tysiące lat.
MURARZ-TYNKARZ
Miejsce wykonywania pracy
Praca czeka przede wszystkim w firmach budowlanych, remontowych, wykończeniowych. Można też otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy murarza-tynkarza powstają solidnie wykonane budynki: domy jednorodzinne, bloki mieszkalne, murowane garaże, hale sportowe, sklepy. Praca może być również wykonywana przy renowacji zabytków architektury. Jest to okazja do poznania technik stosowanych przez dawnych mistrzów murarskich. Wiedza z dziedziny budownictwa przydaje się również przy zadawanych przez rodzinę i znajomych pytaniach w sprawie remontów, budowy lub przebudowy domów.
Co robi, w jaki sposób wykonuję swoją pracę ?
Murarz-tynkarz muruje ściany z różnych materiałów budowlanych: cegieł, kamieni, elementów betonowych, wykonanych z ceramiki, gipsu. Może również zajmować się budową filarów, schodów oraz stropów. Fachowiec przed rozpoczęciem pracy najpierw musi zapoznać się z planami budynku. Dzięki temu budowniczy poznaje wymiary jakie mają mieć fundamenty, ściany nośne i działowe, schody i inne elementy budynku.
Gotowe ściany trzeba otynkować stosując tynki odpowiednie do przeznaczenia, to znaczy czy mają być położone na zewnątrz, czy w pomieszczeniach. Używane są tynki wapienne, żywiczne, cementowe, cementowo-wapienne lub alabastrowe. Należy stosować również właściwe metody nakładania tynków, które można nakładać ręcznie lub maszynowo. Często murarz-tynkarz musi taki tynk najpierw sam wykonać, wykorzystując do tego odpowiednie mieszanki składników.
Jeśli jest taka potrzeba można zamiast tynku obłożyć ściany np. płytami gipsowo-kartonowymi, klinkierem albo kamieniem naturalnym. Podczas murowania wykuwa się też albo wymurowuje otwory, np. na drzwi albo okna. Mury, które są stawiane mogą być różnej grubości i wysokości, dlatego przy pracy często trzeba korzystać z rusztowań. Cegły, bloczki betonowe i inne elementy łączone są odpowiednimi zaprawami, które przygotowuję albo mieszając niezbędne składniki ręcznie, albo posługując się maszynami, takimi jak betoniarka.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Murarz-tynkarz musi potrafić wykonać różne rodzaje murów. Mogą to być mury zbrojone pełne, wielowarstwowe ze szczeliną powietrzną, wielowarstwowe z materiałem izolacyjnym, z otworami na okna, drzwi. Fachowiec w tym zawodzie umie też konstruować nadproża, kominy, mury z kanałami wentylacyjnymi, spalinowymi, dymowymi, sklepienia łukowe. Musi też wiedzieć, jakich materiałów należy użyć do ich budowy.
Osoba wykonująca ten zawód musi znać się na materiałach izolacyjnych, które zabezpieczają ściany przed wilgocią i utratą ciepła. Musi potrafić posługiwać się rysunkiem technicznym oraz używać specjalistycznych narzędzi i urządzeń. W pracy murarza – tynkarza korzysta się m.in. z: kielni, pac, młotków murarskich, betoniarki, mieszarki, pionu i poziomicy, warstwomierza, łaty tynkarskiej, zacieraczki mechanicznej czy pistoletu natryskowego.
Na ściany mogą być nakładane również ozdobne tynki, można je obkładać cegłą licową, kamieniem naturalnym czy okładzinami ceramicznymi, należy więc potrafić je układać oraz osadzać okna i drzwi w otworach, które wcześniej wymurowano.
Znajomość matematyki przydaje się żeby móc obliczać ilość materiałów niezbędnych do wymurowania ścian, schodów, stropu o konkretnych wymiarach oraz do pokrycia ściany warstwą tynku o konkretnej grubości. Należy przy tym wiedzieć, jak grube muszą być ściany i stropy, tak żeby wytrzymały zakładany nacisk, gdzie umieszczać podciągi, czyli specjalne belki konstrukcyjne przenoszące obciążenia, umieć kontrolować stopień odchylenia muru od pionu oraz sprawdzać, czy wymiary wymurowanego elementu zgadzają się z wymiarami podanymi na rysunku technicznym.
Ciekawostki
Wybitni „murarze” – twórcy architektury europejskiej, to m.in.
Mikołaj Werner z Pragi – w latach 1392–1397 budował bryłę Kościoła Mariackiego w Krakowie oraz Franciszek Wiechoń z Klepacza – na początku XV wieku budował kaplicę przy Kościele Mariackim w Krakowie.
Czy wiesz, że …
Latarnia Morska Świnoujście jest najwyższa na polskim wybrzeżu Morza Bałtyckiego i w całym jego basenie, jest także jedną z najwyższych latarń morskich na świecie. Jest najwyższa w świecie z latarń wybudowanych z cegły, na jej szczyt prowadzi dokładnie 308 schodów; położona jest w dzielnicy Warszów miasta Świnoujście (województwo zachodniopomorskie).
A
Największy z zachowanych średniowiecznych zamków w Europie, część światowego dziedzictwa UNESCO, to zamek w Malborku. Trzyczęściowa budowla ma aż 250 tys. m. sześciennych, na jego budowę zużyto przeszło 4,5 mln cegieł.
ZDUN
Miejsce wykonywania pracy
Można znaleźć zatrudnienie w firmach zajmujących się budową pieców, kominków, grillów, lub otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy zduna powstają piękne i funkcjonalne piece i kuchnie kaflowe, kominki, grille. Piece to obecnie niekonwencjonalne, ale efektywne źródło ogrzewania, które może stanowić też niewątpliwą ozdobę każdego wnętrza. Zdun nierzadko może się też cieszyć z przywrócenia świetności zabytkowym piecom i kominkom we wnętrzach z epoki.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Efektem pracy zduna jest postawienie pieca, dzięki któremu w pomieszczeniu będzie panowało przyjemne ciepło. Dawniej w każdym domu stał piec, który był źródłem ogrzewania. Były też piece służące do pieczenia chleba i do gotowania. Choć obecnie króluje ogrzewanie centralne, zdun najdzie też dla siebie zajęcie. Oprócz stawiania pieców, naprawia je i rozbiera. Ogólnie rzecz ujmując, zajmuje się piecami kaflowymi, kuchennymi, również kominkami. Piece różnią się między sobą sposobem konstrukcji, nazywa się je wielozwrotnymi, wachlarzowymi, komorowymi, kanałowymi. W piecach spalane jest różnego rodzaju paliwo, dzielimy je wówczas na gazowe, węglowe, na drewno.
Jeśli zdun ma zbudować piec grzewczy, przed przystąpieniem do pracy musi dowiedzieć się w jakich warunkach przyjdzie mu pracować. Ogromne znaczenie ma jak duże pomieszczenie piec ma ogrzewać. Ważne jest też to, czy pod spodem znajduje się nieogrzewana piwnica, czy jest to na przykład poddasze.
Od tych wszystkich danych zależy wielkość pieca, który ma powstać. Dlatego zdun musi znać normy określające, ile kafli grzejnych jest potrzebnych do ogrzania 1 metra sześciennego pomieszczenia o różnych parametrach. Podobne postępowanie obowiązuje przy planowaniu prac przy budowie kominków, pieców chlebowych czy kuchennych. Na podstawie wymiarów pomieszczenia określa się wielkość pieca oraz z jakich materiałów ma być zbudowany. W dalszej kolejności gromadzi się materiały do budowy, takie jak cegły szamotowe i piecowe, kafle, płytki ceramiczne, beton, zaprawy oraz potrzebne narzędzia, np. przecinak do przecinania kafli, gładzik do wygładzania brzegów i miejsc cięcia, punktak, młotki, kielnie, szczypce, poziomice, pion murarski, kątownice, calówki.
Zdun najpierw buduje fundamenty pieca lub podmurówkę, na której będzie stał, potem przychodzi czas na wnętrze pieca. Zazwyczaj powstaje ono z cegły szamotowej. Zewnętrzne ściany budowane są z kafli gładkich lub ozdobionych dekoracyjnymi ornamentami. Używa się też cegieł, które można pomalować, pokryć gipsem albo kamiennymi płytami. Praca zduna wiąże się z dużą odpowiedzialnością, ponieważ kominki i piece służące do ogrzewania lub gotowania muszą posiadać odpowiednie przewody odprowadzające spaliny. Ich budowa też należy do zduna. Jeśli piec ma być częścią instalacji centralnego ogrzewania, podczas budowy należy współpracować z hydraulikiem.
Zadania zduna to nie tylko budowanie nowych pieców i kominków. Należy do nich również odnawianie dawnych instalacji, którym popękały lub odpadły kafle. Do rozpoczęcia pracy niezbędna jest ocena stanu konstrukcji, w razie potrzeby wzmocnienie jej i uszczelnienie, wymiana uszkodzonych kafli, a także zadbanie, by całość po renowacji odpowiadała aktualnym przepisom pożarowym. Zdarza się, że nie uda się znaleźć identycznych kafli jak te, które zostały zniszczone. Trzeba wtedy postarać się dobrać egzemplarze o podobnej kolorystyce lub wzorze.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Do tego aby móc obliczać wymiary i moc pieca lub kominka trzeba wykazywać się znajomością matematyki. Ma tu znaczenie wielkość ogrzewanego pomieszczenia i innych jego parametrów. Trzeba policzyć ilość potrzebnych materiałów i dodatków, czas wykonania usługi w zależności od stopnia skomplikowania zamówienia, wytrzymałość konstrukcji, długość ciągu kominowego.
Niezbędna jest znajomość właściwości fizycznych, takich, jak ciężar właściwy, stopień rozszerzalności cieplnej, zdolność akumulacji ciepła i jego przewodzenia. Także wytrzymałość mechaniczna materiałów używanych do budowy pieców i kominków, żeby wiedzieć, które nadają się do budowy fundamentów, paleniska, komory dymowej i innych elementów.
Trzeba znać się na składnikach zapraw murarskich, takich jak piasek, wapno, cement, kruszywo, gips i wiedzieć, jakie powinny być ich proporcje. Dzięki tej wiedzy można samodzielnie przygotowywać zaprawy do murowania pieców i kominków, spoiwa do kafli, uszczelnienia do przewodów kominowych.
Przy wyborze kafli, szczególnie tych mających odtworzyć stan historyczny, przydaje się kreatywność i wyczucie stylu.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
W średniowieczu zduństwo nie było odrębnym zawodem. Przygotowywaniem kafli i stawianiem pieców zajmowali się garncarze. Jeszcze do XVIII w., niektórzy z nich na kole garncarskim, prawdopodobnie już tylko na wstawki na miejsce uszkodzonych, robili kafle garnkowe i miskowe. Budowanie kominków należało do obowiązków budowniczych domów. Z czasem coraz częściej piece stawały się standardowym wyposażeniem mieszkania. Stąd garncarze (zdunowie) byli coraz liczniejsi i zakładali własne Cechy.
Piece kaflowe
W dawnych polskich domach, w pokoju gdzie znajdował się największy piec, ustawiano stół, przy którym wszyscy w cieple spożywali pokarmy. Gdy do dzieci przychodziła niania, w cieple pieca opowiadała dzieciom bajki. Piec w wielu kulturach, był symbolem wszelkiego dobra. Gdy nastawał okres świąt, przy piecu rodzina ustawiała się, aby śpiewem umilić wszystkim ten wyjątkowy czas.
Piece od wieków były obiektem zachwytu. Chodzi o ich wygląd czyli piękne kafle. Mark Twain podróżując po Europie zachwycał się szwajcarskimi piecami. Zwykł mawiać, że piece w Genewie są dla niego prawdziwą inspiracją.
W południowych krajach Starego Kontynentu, w przeważającej części budowano kominki, którymi podobnie jak u nas piecami, ogrzewano pomieszczenia mieszkalne. Dużo czynników miało wpływ na wielkość, kształt i ornamentykę pieca. Te zależały przede wszystkim od zamożności właściciela pieca.
Z czasem piece stały się miłymi dla oka dziełami sztuki.
Przypiecek
To nic innego jak „ława” wokół pieca, która w chatach wiejskich służyła do siedzenia lub spania.
BRANŻA DRZEWNO-MEBLARSKA
KOSZYKARZ-PLECIONKARZ
Miejsce wykonywania pracy
Można znaleźć zatrudnienie w skansenach, muzeach, w zakładach i sklepach wikliniarskich, w firmach zajmujących się arteterapią. Można też oczywiście otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Osoby wykonujące ten bardzo rzadki zawód wyplatają piękne i funkcjonalne przedmioty. Wyplata się meble, kosze, zabawki, skrzynie z wikliny, słomy, trzciny, rafii, rotangu, sznurka lub bambusa. Wykonane dzieła zdobią różne wnętrza, które stają się bardziej przytulne. Są to też ozdoby, miejsca do przechowywania drobiazgów, wieszania ubrań, sadzenia kwiatów. Ludzie często cenią sobie plecione przedmioty, które są wyjątkową ozdobą przestrzeni.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Wiele osób widziało pewnie kiedyś pleciony koszyk, fotel, a może i stolik. To tylko kilka przedmiotów, jakie można tworzyć metodą wyplatania. Tym zajmuje się koszykarz-plecionkarz. W pracy tej wykorzystuje się najróżniejsze tworzywa: wiklinę, słomę, trzcinę, rafię, rattan, sznurek, bambus. Przedmioty, które wyplata to w większości meble, np. kanapy, szafki, fotele, kwietniki, regały, stoliki, koszyki i kosze, skrzynie, zabawki, torebki, ozdoby.
Koszykarz-plecionkarz w zależności od efektu, jaki chce osiągnąć i cech fizycznych użytego surowca, posługuje się rozmaitymi rodzajami splotów, które mogą być warstwowe, kostkowe, ażurowe. Rodzaj użytych splotów zależy również od tego czy tworząc jakiś przedmiot, odwzorowuje się dawne wyroby ludowe. Można też stworzyć zupełnie nowy, autorski projekt.
Koszykarz-plecionkarz rozpoczyna pracę od gromadzenia potrzebnych narzędzi. Do dyspozycji ma igły, obcęgi, nóż, sekator, pędzle, młotek oraz odpowiednio przygotowane surowce. Surowce można kupić albo zrobić własnoręcznie, np. wysuszyć słomę, usunąć korę z wikliny i wygotować ją, żeby uzyskać odpowiedni kolor. Zapasy materiałów trzeba składować w odpowiednich warunkach. Muszą to być suche i przewiewne miejsca, żeby uchronić je przed połamaniem i zapleśnieniem. Wyroby koszykarza-plecionkarza mogą mieć elementy ze skóry, metalu, drewna, tkaniny, suszonych kwiatów.
Po przygotowaniu surowca i wzoru można zabierać się za wyplatanie. W przypadku mebli najpierw wykonuje się szkielet, a potem wyplata się konstrukcję: denko, boki, ściany. Następnie dorabia się uchwyty, zakończenia, zapięcia. Jeśli wyplata się przedmioty ze słomy albo sznurka, poszczególne warstwy łączy się zszywając je ze sobą. Kolejne etapy pracy nad gotowym wyrobem to czyszczenie, polerowanie, lakierowanie, bielenie, malowanie, siarkowanie. Dzięki tym zabiegom plecionki są nie tylko ładniejsze, ale też trwalsze, bo np. zabezpieczone przed działaniem wilgoci i grzybów. Na koniec pozostaje już tylko suszenie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Znajomość matematyki, szczególnie geometrii pomaga w tworzeniu szkiców i projektów nowych mebli, skrzyń, czy koszy, które będą nie tylko ładne, ale też stabilne, a jednocześnie lekkie, utrzymają określony ciężar oraz będzie je można łatwo przenosić. Fachowiec ten potrafi obliczać ilość surowców potrzebnych do wyplecenia przedmiotu o konkretnych wymiarach i przeznaczeniu oraz ustalać cenę wyrobów.
Koszykarz-plecionkarz zna się na gatunkach roślin używanych do wyplatania, czyli wiklinie, słomie, trzcinie, rafii, rattanie i bambusie. Orientować się, które nadają się do wyplatania przedmiotów w zależności od ich przeznaczenia, wiedzieć, jak się je uprawia oraz potrafić je odpowiednio przygotowywać do plecenia: moczyć, gotować, ługować, korować oraz bielić
Koszykarz-plecionkarz umie stosować chemiczne odczynniki podczas obróbki surowców wykorzystywanych w procesie wyplatania. Posiada wiedzę również o rodzajach farb, lakierów, bejc i innych substancji chemicznych, których używa podczas pracy, żeby wiedzieć, jak bezpiecznie je stosować.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Zawód koszykarz-plecionkarz to zawód szkolnictwa branżowego o szczególnym znaczeniu dla kultury i dziedzictwa narodowego – wykaz z 2019 roku.
Bioodpady
Wyroby plecionkarskie wykonane z naturalnych surowców plecionkarskich, które nie zawierają żadnych substancji dodanych np. w celu ich zaimpregnowania, po wykorzystaniu stają się bioodpadami tak, jak gałęzie czy inne elementy drewniane. Producentów, wytwórców wyrobów plecionkarskich zachęca się do informowania konsumentów, że są to w pełni naturalne produkty i nie zawierają substancji, które utrudniałyby ich rozkład.
Kosze plażowe
Pomysł na sprzęt tego rodzaju narodził się w 1845 r., w Rostocku, w warsztacie tamtejszego wytwórcy koszyków, Wilhelma Bartelmana. Na indywidualne zamówienie pewnej starszej damy, wykonał on z wikliny i trzciny, konstrukcję przypominającą nieco fotel z bocznymi ochronami a z góry przykrytą trzciną. Niezbyt to przypominało dzisiejsze kosze plażowe, aliści było ich niewątpliwym protoplastą. Dziełem zainteresowało się więcej osób więc wynalazek został opatentowany. Z czasem zorganizowana została przez wynalazcę pierwsza komercyjna wypożyczalnia tegoż sprzętu. Ten właśnie moment zwykło się uważać za początek kariery plażowego kosza najmłodszego wówczas dziecięcia. kąpieliskowych obyczajów.
STOLARZ
Miejsce wykonywania pracy
Stolarz może pracować w zakładach stolarskich, firmach budowlanych lub otworzyć własną działalność.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Tworzy się solidne i na dodatek piękne meble, drzwi, czy galanterię drewnianą. Stolarz wzbogaca wnętrza dodając im charakteru, ale także urządza je w meble, które są trwałe i wygodne. Zadaniem stolarza jest nie tylko tworzenie nowych sprzętów, ale również renowacja starych, co pozwala im być ponownie prawdziwą ozdobą mieszkań lub domów. Ten rzemieślnik może odświeżać także zabytkowe wnętrza, przygotowując dekoracje do filmów i teatrów, przez co dzieła są podziwiane przez wielu widzów.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca stolarza polega na naprawianiu i tworzeniu mebli małych i dużych takich jak: szafy, stoły, krzesła, skrzynie, regały, meble biurowe i kuchenne oraz garderoby. Osoba ta wykończy także dom w elementy stolarki budowlanej: ramy okienne, klamki i drzwi. Stolarz wykonuje także bardzo małe elementy zaczynając od ram do obrazów poprzez ozdobne pudełka, lampy, biżuterię, a kończąc na guzikach.
Zaczynając pracę stolarz rozpoczyna od projektu konkretnego mebla, wycina wszystkie elementy i łączy je ze sobą, później okleja je fornirem albo płytami laminowanymi, następnie szlifuje, hebluje i lakieruje lub bejcuje w zależności od materiału. Kończąc mebel rzemieślnik sprawdza estetyczność i solidność wykonanego projektu. Materiały, które są jemu w pracy najpotrzebniejsze to deski, klejone płyty wiórowe. Jeśli wykańcza projekt musi pamiętać o procedurach taki jak: zamontowanie klamek, nóżek, zawiasów, zamków, szyb czy okuć przy blatach stołów lub drzwiach.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Wiedza, którą powinien posiadać stolarz to znajomość gatunków drewna oraz ich właściwości, umiejętność ich rozpoznawania w każdym miejscu, np. w tartaku, naturze czy składzie drewna. Priorytetem jest wybór najlepszego drewna do wykonania konkretnego produktu. Stolarz ocenia także jakość drewna w zakresie: odpowiedniego wysuszenia, braku sęków i wypaczenia, a również czy deski są odpowiedniej grubości.
Narzędzia stolarza, których używa to, młotki, strugi, dłuta, piły lub heble, ale tworzy swoje piękne towary bardziej skomplikowanym sprzętem jak, świdry, piły tarczowe, strugarki, frezarki, tokarki, szlifierki, wiertarki oraz urządzenia do cięcia drewna. Umiejętność odpowiedniego posługiwania się sprzętem także należy do zadań stolarza. W trakcie pracy przyda mu się wiedza z zakresu konserwacji, usuwania awarii czy wymianie zużytych części. Stolarz posługując się narzędziami musi wiedzieć jak dbać o bezpieczeństwo swojej pracy.
Łącząc elementy ze sobą stolarz musi wiedzieć czym i jak je wykończyć, do tego potrzebne są różne środki chemiczne – kleje, lakiery, pokosty, farby i bejce. Wiedza o rodzajach wykończenia pracy są istotne dla stolarza, ponieważ wie jaki dadzą efekt końcowy, np. połyskujące szafy lub matowe drzwi.
Umiejętność czytania rysunków technicznych jest bardzo ważna aby stworzyć własnoręczny wyrób lub odczytać schemat klienta. Naprawy i odświeżanie mebli to też konik stolarza.
Ciekawostki
Czy wiesz, że ….
Pierwszy w Polsce Cech Stolarski powstał w 1489 roku w Krakowie. Rozwój meblarstwa wiązał się z rozwojem miast, a tym samym z rozwojem mieszczaństwa. Pierwszą szkołę meblarstwa stworzył w 1750 roku Stanisław Konarski. Do znanych stolarzy zalicza się Jan Jakub Simmler (1791–1872), polski rzemieślnik produkujący meble o wysokim poziomie artystycznym i technicznym.
Najdłuższa deska świata
Szymbark, to miejscowość niedaleko Kościerzyny. Choć to mała wieś to słynna na cały świat. To tam można zobaczyć najdłuższą deska świata, którą wpisano do Księgi Rekordów Guinnessa. Deska, właściwie decha, ma blisko 37 metrów, waży 1100 kilogramów.
Szafa drewniana
To szafa stojąca zwykle używana do przechowywania ubrań. Dawniej szafy były meblami najczęściej używanymi przez szlachtę. Słowo „szafa” pojawiło się po raz pierwszy około XIV wieku, ale jego pochodzenie pochodzi ze starofrancuskich słów „wardereube” i „garderobe. Składowe słowa pochodzą ze starofrancuskiego: „strażnik” oznacza „strzec”, a „szata” oznacza „ubranie”.
Szafy służyły nie tylko do bezpiecznego przechowywania odzieży, ale czasami mieściły cenne przedmioty. Za panowania króla Henryka III skarbnik domu był także wyznaczonym dozorcą garderoby.
Wiadomo również, że król Edward I miał cały pokój zwany garderobą jako miejsce do przechowywania jego królewskich szat i cennych przedmiotów.
Pierwszy model garderoby był podobny do skrzyni, ale później stał się drewnianą szafą z wieszakami i półkami. W pałacach pokój zwany garderobą wypełniony był szafami i szafkami.
TAPICER
Miejsce wykonywania pracy
Tapicer może pracować w branży meblarskiej, rzemieślniczych zakładach tapicerskich albo otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy tapicera powstają meble tapicerowane, które będą ozdabiać domy, biura i salony. Jeśli praca zostanie solidnie wykonana będzie służyć przez wiele lat. Tapicer naprawia też podarte lub przestarzałe obicia na nowe.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Tapicer wykonuje jak sama nazwa zawodu wskazuje meble tapicerowane lub części do nich takie jak, tapczany, sofy, krzesła lub fotele, elementy wyposażenia środków lokomocji (autobus, tramwaj, pociąg) oraz elementy sportowe, np. piłki i maty sportowe. W czasie pracy zmienia starą i zużytą tapicerkę na nową taką jaka będzie pasowała do wnętrza mieszkania lub domu. Osoba ta dekoruje wnętrza własnoręcznie wykonanymi kotarami, firanami, zasłonami i portierami.
Zanim tapicer przystąpi do pracy musi zapoznać się z rysunkiem technicznym danego mebla, aby wiedzieć ile materiału będzie mu potrzebne do jego pokrycia. Następnie dobiera wszystkie materiały niezbędne do pracy, np. tkaniny lub skóry na pokrycie, ale także materiały wypełniające, np. pianki poliuretanowe, włókna kokosowe, końskie włosie, sprężyny, a nawet trawy morskie, na koniec wybiera odpowiednio mocne nici i gwoździe tapicerskie. W trakcie pracy tapicer musi być bardzo rozsądny w wyborze konkretnych surowców, a także brać pod uwagę konstrukcję nośną mebla.
Po wyborze materiałów i narzędzi tapicer wykonuje podłoże elastyczne, półsztywne lub sztywne, na którym zamocuje wypełnienie lub sprężyny, a na końcu obija je tkaniną lub skórą. Aby mebel zyskał jeszcze lepszy wygląd tapicer może dodać dekoracyjne lamówki, sznurki, taśmy, pikowane elementy z gwoździami tapicerskimi.
W pracy tapicera potrzeba różnego rodzaju maszyn i narzędzi zaczynając od: stołu tapicerskiego, krajarki taśmowej oraz tarczowej. Używa też mniejszych przyrządów jak, nożyce tapicerskie, cyrkiel nastawny, kątownik, klamry spinające materiały, nóż-piła do cięcia gąbek, szydła, igły, szpilki tapicerskie. Tapicer także musi umiejętnie posługiwać się różnymi maszynami do szycia. Bardzo często używa maszyn jakich jak: pikowarka ramowa, wkrętarki, olejarki, obcęgi, pistolet pneumatyczny, wiertarka, dłuta, młotki: ślusarski, gumowy, pobijak, suwmiarka, miara stolarska, strugarka. W razie drobnych awarii tapicer musi umieć swoje z nią poradzić, ale umiejętnie się nimi posługiwać i konserwować.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Fachowiec musi przede wszystkim znać się na rodzajach tkanin do tapicerowania mebli – welury, aksamity, skóry naturalne i ekologiczne, żakardy oraz posiadać widzę o ich właściwościach, np. elastyczność, wytrzymałość, miękkość, rozciągliwość i odporność . Tapicer powinien umieć umiejętnie dobrać tkaninę do mebla oraz wiedzieć jakie narzędzia i sprzęt będą mu potrzebne w pracy.
W dzisiejszych czasach ważna jest także obsługa programów komputerowych do robienia rysunków technicznych oraz tworzenia wizualizacji gotowych wyrobów, np. CAD.
Umiejętności matematyczne także są potrzebne w pracy tapicera, ponieważ trzeba kalkulować ilość niezbędnego materiału do różnego rodzaju mebli, nawet tych bardziej skomplikowanych, ale także trzeba będzie obliczać wypełnienie mebla i długość pracy nad projektem oraz jego całkowity koszt. Liczenie zużycia materiału i jego naprawy też jest istotna dla zamawiającego dany przedmiot więc to też jest ważne w pracy tego rzemieślnika.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
W XIII-wiecznej Francji zaczęły powstawać pierwsze warsztaty tapicerskie. Początkowo tkano w nich gobeliny. Z biegiem czasu tapicerzy sprzedawali różnego rodzaju tkaniny oraz wytwarzali meble tapicerowane (łóżka, siedzenia, namioty czy też wyposażenie wojenne). Można ich dzisiaj nazwać przodkami tapicerów-dekoratorów.
Pierwszy mebel tapicerowany
Za pierwszy mebel tapicerowany uważa się tron faraona Tutenchamona z przymocowaną poduszką na siedzisku. Starożytne tkaniny meblowe prezentowały sceny rytualne, lub najczęściej były gładkie czerwone. Ówczesne materace wypełniano wełną bądź pierzem. Meble tapicerowane także były podbijane wspomnianymi elementami.
Najdroższy mebel świata
Najdroższy fotel świata sprzedał się za, bagatela, ponad 20 milionów euro. To tzw. “Dragon Chair” (Smoczy Fotel) zaprojektowany przez Eileen Gray — irlandzką architektkę i projektantkę. Skórzane, tapicerowane, masywne siedzisko oplatają w nim dwa drewniane smoki tworzące podłokietniki płynnie przechodzące w podstawę.
BRANŻA ELEKTROENERGETYCZNA
ELEKTROMECHANIK
Miejsce wykonywania pracy
Miejscem pracy elektromechanika mogą być firmy zajmujące się produkcją, zużyciem lub naprawą sprzętu elektrycznego i elektrotechnicznego, w zakładach elektrycznych lub elektrowniach.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Jeśli lubi się majsterkować i projektować systemy elektryczne to zdecydowanie zawód, w którym warto pracować. Elektromechanik ma też szansę tworzyć nowe urządzenia i maszyny elektryczne, ale także sprawdzać je w działaniu. Umiejętności elektromechanika przyjadą się mu na co dzień, ponieważ potrafi naprawić i podłączyć każdy sprzęt elektromechaniczny.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Elektromechanik buduje, projektuje, obsługuje, konserwuje i naprawia różnego rodzaju maszyny i urządzenia elektryczne, jak np. sprzęt AGD, silniki elektryczne, transformatory, sygnalizatory, itd. W swojej pracy ocenia stan techniczny urządzeń zasilanych energią elektryczną, diagnozuje przyczyny usterek i je usuwa. Fachowiec wie jak zamontować i zdemontować podzespoły mechaniczne i elektryczne oraz jak sprawnie je konserwować, aby nie ulegały awariom. Zadaniem elektromechanika jest wykonywanie przeglądów okresowych, montowanie i uruchamianie nowo powstałych maszyn.
Elektromechanik poza umiejętnościami manualnymi obsługuje dokumentację i rysunek techniczny. W swojej pracy rozpoznaje poszczególne części maszyn za pomocą symboli graficznych, opisów, rysunków wykonawczych i wyglądu rzeczywistego. Elektromechanik zna kolejność montażu i demontażu elementu silnika, układów sterowania, zasilania i regulacji, jak np. łożyska, przewietrzniki, uszczelniacze, osłony, tarcze łożyskowe i obudowę. Przy ocenie jego pracy przydaje się sprawna obsługa przyrządami pomiarowymi, co pozwala ocenić czy dane urządzenie lub maszyna poprawnie działają, czy prąd ma odpowiednie napięcie i natężenie. Warto aby elektromechanik obserwował nowości na rynku technologicznym co pozwoli mu na odpowiedni rozwój i podążanie za zmianami.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Bardzo ważna jest umiejętność identyfikowania i klasyfikowania materiałów izolacyjnych, przewodzących lub magnetycznych w różnych urządzeniach. Istotna jest wiedza na temat budowy np. korpusów, wałów, pozostałych elementów konstrukcyjnych, uszczelniających i wyciszających poszczególne elementy tak aby żaden kierować nie musiał przejmować się stukaniem pod karoserią.
Aby utrzymać urządzenia w dobrej kondycji, elektromechanik musi posiadać wiedzę o wytrzymałości mechanicznej materiałów oraz ich odporności na czynniki fizyczne i chemiczne, np. wilgoć, zmiany temperatury i zanieczyszczenia.
W pracy elektromechanika ważne jest umiejętne rozpoznawanie rodzajów obwodów elektrycznych i ich montowanie.
Znajomość chemii jest bardzo ważna aby bezpiecznie używać roztworów do czyszczenia, konserwacji urządzeń i maszyn.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Za twórcę maszyny elektrycznej uznaje się M. Faradaya, który 1831 zbudował pierwszy model silnika elektrycznego (tarczę Faradaya). Pierwszą maszyną elektryczną mającą praktyczne znaczenie zbudował jednak 1834 M.H. Jacobi (silnik prądu stałego z komutatorem, zastosowany do napędu małego statku rzecznego).
Jak kiedyś prano ?
Zanim powstały współczesne pralki na statkach, gdzie ubrania często wkładano do beczek lub specjalnych worków i spuszczano do wody, ciągnąc je przez kilka godzin. Przepływająca woda wypłukiwała bród i sprawiała, że pranie odbywało się przy najmniejszym wysiłku
Pralka automatyczna
W 1937 roku w USA, zbudowano pierwszą programowaną pralkę automatyczną, która wykonywała już takie czynności jak: pranie, płukanie, odwirowanie oraz czasowe zaprogramowanie czynności, ustawienia temperatury wody czy szybkości obrotów.
Natomiast w Polsce importowane pralki automatyczne pojawiły się u pod koniec lat sześćdziesiątych. Pierwsze takie urządzenie polskiej produkcji zostało zaprezentowane pół wieku temu, 26 listopada 1971 r., w Zakładach Metalowych „Polar” na wrocławskim Zakrzowie.
BRANŻA FRYZJERSKO-KOSMETYCZNA
FRYZJER
Miejsce wykonywania pracy
Praca fryzjera znajduje się w salonach fryzjerskich oraz sieci salonów – takich, które działają pod daną marką akcesoriów lub produktów do włosów. Znajdzie pracę także w teatrze, w telewizji, na planie zdjęciowym czy pokazie mody, a także poprawia włosy w studiu fotograficznym. Ci bardziej odważni mogą samodzielnie otworzyć swoją działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Fryzura to nieodłączna część wyglądu człowieka przez co można naprawdę uszczęśliwiać klientów. Fryzjer może układać włosy modelek na pokazach mody tym samym może tworzyć swój styl i rozwijać kreatywność. Strzyżenie to najczęstsza pomoc jaką oferuje fryzjer swoim klientom przez co wprawia ich w lepszy nastrój. Fryzjer może przygotowywać niesamowite upięcia na różnego rodzaju wydarzenia życiowe, np. urodziny, wesela lub studniówki. Fryzjer pomaga ludziom czuć się pięknie.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Komunikacja z klientem to najważniejsze od czego powinien zaczynać pracę każdy fryzjer, aby wiedzieć jaką chce mieć fryzurę. Jednak aby osoba siedząca na fotelu wyglądała olśniewająco po wyjściu z salonu fryzjer proponuje modyfikację dopasowaną do kształtu twarzy lub kolor właściwy do koloru skóry. Mistrz fryzjerstwa może oferować inne usługi związane z włosami, np. pielęgnację, przedłużanie i zagęszczanie włosów. Podstawą w pracy fryzjera jest strzyżenie, czesanie i koloryzacja. W ostatnim czasie mężczyźni golą lub pielęgnują u fryzjera brodę lub wąsy, nazywa się to barberingiem. Zanim fryzjer przystąpi do pracy zabezpiecza ubranie klienta peleryną ochronną, potem przechodzi do oceny stanu włosów i skóry głowy aby odpowiednio zadbać o nie podczas stylizacji.
Odpowiednia pielęgnacja zaproponowana przez fryzjera sprawia, że poprawia się kondycja włosów i skóry głowy, a także sprawia, że fryzura dłużej się utrzymuje. Sprzęt, którym operuje fryzjer to nożyczki, maszynka do strzyżenia, suszarka, lokówka, prostownica, wałki i różnego rodzaju szczotki. Bardzo męczące w pracy fryzjera jest stanie przez wiele godzin wykonywania usług. Warto pamiętać, że rozmowa z ludźmi i nawiązywanie kontaktów z klientami jest nieodłączną częścią i przy okazji sukcesem fryzjera.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Podstawowymi umiejętnościami fryzjera są ostrzyżenie, oczyszczenie i odkażenie sprzętu, którym pracował.
Bardzo ważna jest również organizacja pracy, czyli jakie narzędzia, przybory, sprzęt i materiały fryzjerskie przygotować. Fryzjer przy swoim stanowisku wykonuje różne usługi więc warto aby był zaopatrzony w odpowiednie przyrządy. Umiejętność doboru fryzury do kształtu głowy i twarzy są naprawdę ważne. Wiedza chemiczna przydaje się do dobrania odpowiednich usług jak: farbowanie, trwała ondulacja lub chemiczne prostowanie, które powinno zostać dopasowane do kondycji włosów i skóry głowy osoby siedzącej na fotelu.
Znajomość rodzajów włosów i ich właściwości są potrzebne do ocenienia ich stanu. To łączy się z tym jakich narzędzi i preparatów może użyć fryzjer podczas wykonywanej usługi oraz aby osiągnąć odpowiedni efekt. Wiedza o kosmetykach do pielęgnacji włosów i skóry głowy muszą być odpowiednio dobrane, aby nie skrzywdzić klienta i pomóc mu dobrać pielęgnację, którą sam może wykonać w warunkach domowych.
Wiedza o procesach chemicznych i obliczenia matematyczne są istotne podczas wykonywania zabiegów jak, np. farbowanie, rozjaśnianie, dekoloryzacja i trwała ondulacja. Fryzjer musi potrafić bezpiecznie je wykonywać.
Ciekawostki
Król fryzjerów, fryzjer królów
Pochodzącego z Sieradza Antoniego Cierplikowskiego, bo tak brzmiało jego prawdziwe nazwisko, znał cały świat – od Paryża, przez Stany Zjednoczone, po Australię i Nową Zelandię. Był geniuszem fryzjerstwa, wyjątkowym artystą i wizjonerem mody. Przez niemal 70 lat lansował trendy, stale prowokował i zaskakiwał swoim talentem. Nazywano go „królem fryzjerów i fryzjerem królów”. Jego przyjaciółmi byli ludzie sztuki, filmu i koronowane głowy, m.in.: Modigliani, Kisling, Dali, Picasso, Xawery Dunikowski, Jean Cocteau, Maurice Chevalier, Pola Negri, Jan Kiepura, Artur Rubinstein, Wallis, księżna Windsoru, Maria, królowa Rumunii czy Josephine Baker, Bette Davis.
Antoni Cierplikowski urodził się 24 grudnia 1884 roku w Sieradzu. Z fryzjerstwem zetknął się po raz pierwszy w wieku 11 lat. Naukę zawodu rozpoczął w Łodzi, aby w 1901 roku wyjechać do Paryża. Tam wypromował nową fryzurę a’la garçon, czyli na chłopczycę, która w połączeniu z sukienkami Coco Chanel stała się początkiem nowego wizerunku kobiety po pierwszej wojnie światowej. I tam rozpoczęła się jego niewiarygodna kariera.
Czy wiesz, że …
Peruki były w starożytnej Grecji synonimem bogactwa i pozycji społecznej. Wiele przedstawień faraonów, które dotrwały do naszych czasów przedstawiały ich właśnie w perukach. Jednak największy ich okres popularności przypadł na wiek XVIII. Rozpropagował je głównie Ludwik XIV. Peruka świadczyła wtedy o zamożności właściciela. W imperium brytyjskim w XVIII wieku peruki były jednym z elementów strojów prawników oraz wyższego duchowieństwa (w niektórych krajach tradycja ta przetrwała do dziś).
Grzebień
Najstarszy grzebień wykonany ze zwierzęcej kości został znaleziony na terenach Skandynawii, datowany jest na 8 tysięcy lat p.n.e.. W najstarszych grobach kultur starożytnych zwykle znajdujemy ozdobne spinki, wisiory i właśnie grzebienie. Na terenie Polski najstarsze grzebienie pochodzą z zespołów grobowych z I wieku.
Grzebienie wykonywano najczęściej z drewna, kości i rogu. W Opolu znaleziono też grzebienie zrobione ze skorupy żółwia, tak zwane szylkretowe.
BRANŻA HOTELARSKO-GASTRONOMICZNO-TURYSTYCZNA
KUCHARZ
Miejsce pracy
Kucharz znajdzie pracę w restauracjach, barach, hotelach, ośrodkach wypoczynkowych czy w firmach cateringowych lub stołówkach szkolnych.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki swojej kreatywności kucharz tworzy nowe dania co można porównać nawet z elementami sztuki. Nawet najprostsze dania też dają jemu ogromną radość podczas przygotowania. To co podnosi na duchu kucharza to szczęśliwi i najedzeni klienci.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Gotowanie to pasja kucharza, a eksperymentowanie – ogromna odwaga. Łączenie smaków z różnych kuchni może skutkować nowymi, wspaniałymi daniami. Przyprawy jak, np. kardanom, pieprz, curry czy inne powodują, że danie ma swoją wyrazistość i kolor. Widok jedzących i zadowolonych klientów daje satysfakcje z dobrze wykonanej pracy w kuchni. Pozornie praca kucharza może wydawać się nudna, ale w rzeczywistości na kuchni dzieje się bardzo dużo. Wykonywanie posiłków pod presją czasu, a na dodatek sprawne obsługiwanie przyrządów kuchennych i panowanie nad innymi obowiązkami to rzeczywistość pracy kucharz. Bardzo ważna jest również praca w zespole i wspólne uzupełnianie się podczas wykonywania prac kuchennych, co daje gwarancję wydania smacznych posiłków.
Kucharz musi posiadać ogromną wiedzę i stale ją aktualizować. Musi znać gatunki warzyw i owoców, rodzaje mięs, a do tego wiedzieć jakie potrawy można z nich przyrządzić. Kucharz po zapachu, smaku i wyglądzie musi poznawać świeże i dobrej jakości produkty. W tej kwestii kucharzowi przydaje się wiedza techniczna dotycząca odpowiednich warunków przechowywania żywności, np. temperatury i wilgotności w magazynach lub lodówkach. Organizacja w kuchni też gra istotną rolę, ponieważ kucharz najpierw powinien wykorzystywać półprodukty kupione najwcześniej aby ich nie marnować. Jeśli kucharz przygotuje dane danie musi widzieć jakich urządzeń kuchennych będzie do nich potrzebował, aby nie wprowadzać chaosu do swojej pracy.
Bardzo ważne jest to aby klienci w restauracji zjedli smaczny posiłek, ale także wracali ponownie. Pomysłowość to drugie imię kucharza, ponieważ tworząc specjalne dania musi użyć odrobiny fantazji i kreatywności, dzięki czemu powstają nowe dania z łączenia przeróżnych produktów. Kucharz w stołówce szkolnej lub cateringu przygotowuje duże ilości jedzenia na wiele osób. Istotne jest aby kucharz posiadał sprawność fizyczną, ponieważ będzie spotykał się z wysokimi temperaturami oraz ciągłym staniem przy blacie kuchennym.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsze to umiejętność gotowania, dobierania składników do potrwa, znajomość smaków danych produktów oraz ich składy. Kucharz powinien stawiać na pełnowartościowe posiłki.
Przy kuchni molekularnej bardzo ważna jest znajomość praw fizyki aby tworzyć, np. ciekły azot czy zmieniać stan skupienia wody.
Ważna jest także wiedza matematyczna do odmierzania składników do niestandardowych porcji dań.
Wiedza biologiczna też w pracy kucharza bardzo się przyda ze względu na znajomość różnych gatunków roślin i zwierząt aby komponować nowe smaki i posiłki.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Uważa się, że najlepszymi szefami kuchni są mężczyźni. Wnikają głębiej we wszystkie procesy i subtelności, są bardziej zrównoważeni. Kolejnym faktem na korzyść mężczyzn jest to, że temperatura ich dłoni jest o 2 stopnie niższa niż kobiet. Z tego powodu w Japonii kobiety nie mogą przygotowywać sushi i deserów.
Biała czapka szefa kuchni
– Biała czapka szefa kuchni w pracy zaczęła być noszona w XVIII wieku na prośbę króla Anglii Jerzego II. Nakrycie głowy chroniło naczynia przed wypadaniem włosów z głowy kucharzy. Dziś wymóg noszenia go jest zapisany w normach sanitarnych wielu krajów świata.
Gwiazdki Michelin
Gwiazdki Michelin to symbol luksusu i prestiżu. Przyznaje je francuski przewodnik, który ukazuje się od 1900 roku. Decyzje inspektorów przewodnika Michelin mają duże znaczenie. Restauracja, która otrzyma wyróżnienie, natychmiast staje się bardzo popularna i chętnie odwiedzana. Dla szefów kuchni walka o zdobycie i utrzymanie gwiazdek to często jeden z najważniejszych celów zawodowych.
Historia przewodnika Michelin sięga 1899 roku i na początku nie chodziło w nim wcale o restauracje, a o kierowców. Firma Michelin produkowała opony. Przewodnik turystyczny miał zachęcić kierowców, których nie było wtedy zbyt wielu, do częstszego podróżowania. Początkowo przewodnik był bezpłatny i zawierał m.in. informacje dotyczące zmiany opon, tankowania czy jedzenia na trasie.
Przewodnik Michelin z rozbudowaną sekcją o restauracjach i pierwszymi gwiazdkami pojawił się w 1920 roku. Przy tej edycji po raz pierwszy pracowali „tajemniczy klienci”, którzy odwiedzali restaurację, a następnie ją oceniali. Stali się pierwowzorami dzisiejszych inspektorów, którzy przyznają gwiazdki Michelin.
BRANŻA MECHANICZNA
KOWAL
Miejsce wykonywania pracy
Kowal znajdzie pracę w zakładzie kowalskim lub sam może taki otworzyć.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Bez pracy kowala nie powstałoby wielu przedmiotów codziennego użytku jak, np. klamki, uchwyty do mebli, bramy, balustrady czy ogrodzenia lub narzędzia – grabie, elementy maszyn rolniczych, siekierki i motyki. Kowal podkuwa też konie i naprawia pojazdy konne, czyli wozy i bryczki.
Na czym polega praca w tym zawodzie?
Kowal na co dzień pracuje z metalem takim jak żelazo, stal czym metalem kolorowym, np. cyną, miedzią, mosiądzem i brązem. Wytwarza z nich przedmioty, które są potrzebne innym rzemieślnikom do pracy, np. w elementach maszyn rolniczych, kosy, grabie czy motyki. Kowal ma zaprzyjaźnione zwierzę – konie, którym tworzy podkowy. Bez kowala nie otworzylibyśmy szafy lub drzwi, ponieważ to on wykonuje klamki, uchwyty do mebli, okucia, resory czy osie. Kowal zaopatruje także budownictwo w różnego rodzaju płaskowniki i kątowniki. Bardzo popularne stały się ozdobne przedmioty z metalu, które wytwarza kowal, np. lampy, balustrady, ławki, rzeźby, oprawy luster lub obrazów, a także ogrodzeń. Cechy, które są potrzebne kowalowi to kreatywność, zdolności manualne i wyczucie stylu.
Kowal pracuje w kuźni, a najważniejsze maszyny w jego pracowni to kowadło, na którym ukuwa przedmioty, prasa i palenisko kowalskie, które musi rozgrzać do odpowiedniej temperatury. Ten rzemieślnik pracuje przy bardzo wysokich temperaturach, ponieważ najlepiej wykłuwa się w temperaturze między 900, a 1250 stopni Celsjusza. Gdy metal ma odpowiednią temperaturę, kowal przenosi go na kowadło i tworzy pożądany kształt zgniatając, tnąc, rozprostowując lub skręcając. Proces trwa bardzo długo, ponieważ podczas kucia metal stygnie i trzeba go wiele razy rozgrzewać odpowiedni element w palenisku. Wiedza techniczna przydaje się w drobnych naprawach maszyn. Kowal musi widzieć jak wymontować zniszczony element, ocenić jego stan, a na koniec zdecydować o naprawie lub całkowitej wymianie na nowy. Praca kowala jest trudna ze względu na warunki, w których się odbywa – jest narażony na wysokie temperatury, hałas i różnego rodzaju pyły unoszące się w powietrzu.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsza jest umiejętność posługiwania się wieloma narzędziami jak, np. młotki, dziurownice kowalskie, przecinaki, przebijaki, gładziki kowalskie, kleszcze i odsadzaki. Kowal musi wiedzieć jak ich używać i konserwować. Znajomość tworzenia rysunków technicznych lub ich odczytywania nie jest obca kowalowi, ponieważ dzięki nim może tworzyć własne projekty lub wymarzone elementy klientów.
Kowal zajmuje się też naprawą pojazdów konnych takich jak wozy i bryczki. Kowal powinien także umieć podkuwać konie, ale też usunąć stare podkowy, poprawić kształt kopyt dobierając do tego odpowiednie narzędzia.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Niektórzy uważają kowalstwo za drugi najstarszy zawód świata. Już w mitologii pojawił się odpowiednik kowala – Hefajstos bóg ognia, który posiadał swoją kuźnię we wnętrzu wulkanu Etna. Najstarsze znaleziska archeologiczne pochodzą z Egiptu i określają początki kowalstwa na 3000 r.p.n.e.. Zapewne pierwszym kowalem był człowiek który odkrył, że wyjęty kawałek rudy żelaza można dowolnie kształtować i wytwarzać z niego narzędzia. W ten sposób ludzie zaczęli robić przedmioty codziennego użytku jak broń, czy naczynia. Na naszych ziemiach okres ten przypada na około 700 lat p.n.e. .Dużo później kowalstwo okazało się jedną z najważniejszych dziedzin życia (w zasadzie do dzisiaj cały przemysł opiera się na elementach, konstrukcjach czy narzędziach stalowych).
Profesja kowala często przechodziła z ojca na syna. W oczach społeczności wiejskich kowal uchodził wręcz za autorytet w wielu sprawach. Kowale cieszyli powszechnym poważaniem, zapraszano ich na wesela i w kumy, chętnie oddawano im za mąż córki. Praca z ogniem, tajemniczym i niebezpiecznym żywiołem oraz podporządkowanie go sobie budziło wśród przesądnego ludu wiele obaw, ale także wielki szacunek. Uważano kowala za łącznika pomiędzy „światami”. Zgodnie z ludowymi wierzeniami kowalem zainteresował się sam diabeł i przyszedł, pod postacią młodzieńca, podkuć kopyto. Kowal, czując swąd siarki, zorientował się z kim ma do czynienia i uwięził diabła. Ten, w zamian za wolność, przysiągł omijać domostwa, gdzie będzie wisieć wykuta przez kowala podkowa. Ważną rolę w zaopatrywaniu ludności wiejskiej w wyroby żelazne odgrywali także wędrowni kowale cygańscy. Przejeżdżając przez wieś sprzedawali Cyganie wyrabiane przez siebie siekiery, patelnie, kłódki.
Polski kowal wykuwa wiedźmińskie miecze
Okazuje się, że Kaer Morhen to nie tylko wiedźmińskie, zrujnowane zamczysko z powieści Andrzeja Sapkowskiego, ale także… nazwa kuźni, którą w garażu założył Artur Wysocki, trudniący się produkcją mieczy. Mężczyzna może pochwalić się licencją studia CD Projekt oraz pracą przy serialu Netflixa. Artur Wysocki z Kaer Morhen Forge tworzy swoje dzieła na podstawie projektów z tych tytułów, ale nie tylko. Na początku 2019 roku został także zaangażowany przez Netflix, by wspomóc prace nad serialem „Wiedźmin”, który okazał się być ogromnym hitem i jedną z najchętniej oglądanych serii na tej platformie, a ta może przecież pochwalić się tysiącami przeróżnych pozycji z całego świata.
ŚLUSARZ
Miejsce wykonywania pracy
Ślusarz znajdzie pracę w warsztacie ślusarskim, fabryce, hucie czy w innych podobnych zakładach.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
To dzięki pracy ślusarza klienci mogą wchodzić do różnych miejsc, gdyż ślusarz naprawia zepsute zamki, dorabia do nich klucze, reguluje zawiasy czy przywraca do życia urządzenia AGD. W zakładzie produkcyjnym ślusarz dba o działania wszystkich maszyn, które są używane przez co produkcja nie będzie mieć przestojów, a jeśli wydarzy się awaria szybko i sprawnie ją usunie.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Ślusarz naprawia i czyści sprzęty gospodarstwa domowego, maszyny do szycia, roboty kuchenne, rowery, zawiasy czy zasuwy i metalowe ogrodzenia. Często ślusarz dorabia również klucze. Konserwuje i naprawia maszyny na linii produkcyjnej aby wymienić lub naprawić zepsute, metalowe elementy.
Ślusarz pracę rozpoczyna od poszukiwania usterki, następnie zajmuje się demontażem i sprawdza czy da się naprawić tę część, czy trzeba będzie ją całkowicie wymienić. Zdarza się tak, że ślusarz sam musi dorobić sobie uszkodzoną część i rozłożyć maszynę na części aby dobrze ją wymienić. Istotnym zadaniem jest też kontrola i konserwacja sprzętu.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Bardzo ważna jest tutaj wiedza specjalistyczna do posługiwania się narzędziami i sprzętem ślusarskim – szlifierki pneumatyczne, pilniki, palniki, młotki, wybijaki, piły do metalu, nożyce i wycinaki, suwmiarki, kątomierze, wiertarki, lutownice, gwintowniki. Ślusarz potrafi dobrać odpowiednie narzędzia i sprzęty do wykonywanej pracy. Najważniejsza jest jednak wiedza o bezpiecznym używaniu przyrządów, noszeniu odzieży i okularów ochronnych, a także słuchawek wygłuszających by chronić słuch (BHP).
Jeśli chodzi o konserwację maszyn to ślusarz używa farb antykorozyjnych, aby części nie rdzewiały. Aby wprawić w ruch ruchome elementy używam smarów poślizgowych, a przy polerowaniu potrzebne jemu są pasty polerskie. Ważna jest wiedza chemiczna do rozpoznawania substancji i w jakich warunkach mogą być one używane, aby nie szkodzić urządzeń. Ważna jest także wiedza o tym czego nie wolno ze sobą mieszać aby nie utraciły swoich wartości lub nie wytworzyło trujących właściwości.
Znajomość materiałów, z których wykonane są urządzenia i maszyny też nie powinno być ślusarzowi obce, np. stal, żeliwo czy tworzywa sztuczne. Drugą rzeczą jest znajomość właściwości, np. wytrzymałość, podatność na korozję, giętkość i sprężystość. Ostatnią jest wiedza o narzędziach, którymi ślusarz posługuje się podczas pracy z konkretną maszyną.
Matematyka i fizyka nie są mu obce, ponieważ musi odpowiednio obliczać wymiary do potrzebnych części i ilości materiałów do ich wykonywania. Ślusarz powinien umieć ocenić jakich materiałów może użyć i z czym je połączyć aby chronić je przed nadmiernym zużyciem. Fachowiec ślusarstwa powinien również umieć liczyć koszty naprawy i konserwacji maszyn i urządzeń gospodarstwa domowego.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Ślusarz jako odrębny zawód pojawił się w średniowieczu. Potrafił naprawić broń, dorobić zamki i klucze, zrobić śruby. W tamtych czasach ślusarze, aby podwyższyć kwalifikacje, uczyli się projektowania nowych rodzajów zamków, które potem wykonywali dla szlachty oraz zamożnych klientów.
Największa kolekcja kluczy
Największa kolekcja na świecie kluczy znajduje się w zabytkowym hotelu Baldpate Inn w amerykańskim stanie Kolorado i liczy ponad 30 000 egzemplarzy kluczy, w tym klucz do bunkra Hitlera, piwnicy w której Mozart przechowywał swoje wina, czy zamku Frankenstein.
MISTRZ UCIECZEK – HARRY HOUDINi
Pochodził z rodziny Weiszów, żydowskich imigrantów z Budapesztu. Choć ojciec był rabinem, Harry już w wieku 9 lat zarabiał akrobacjami na trapezie. Potem odbył praktykę u ślusarza, dzięki której nauczył się otwierać wszelkie zamki nie tylko wytrychami, ale nawet sznurowadłami. Przyjaciel przekonał go, by zmienił nazwisko, upodabniając je do słynnego francuskiego iluzjonisty Robert- -Houdina. Zanim Harry na dobre podbił USA, zasłynął ze sztuczki na londyńskim hipodromie, podczas której na oczach widzów „zniknął” słoń. Poczynając od pierwszych lat XX w. Houdini zaczął czarować Amerykę swoimi spektakularnymi ucieczkami. Potrafił uwalniać się z lin, kajdan, łańcuchów i kaftanów bezpieczeństwa.
RUSZNIKARZ
Miejsce wykonywania pracy
Rusznikarze mogą wykonywać swe usługi dla służb mundurowych, takich jak Policja, Wojsko, Straż Graniczna, Służba Więzienna lub Wojska Obrony Terytorialnej (WOT).
W związku z rosnącą liczbą pozwoleń na broń palną rusznikarze mogą funkcjonować na rynku cywilnym. Prywatne osoby posiadające broń i pozwolenie na nią mogą udać się do rusznikarza, by ten zajął się ich bronią lub wykonał czynności związane z przygotowaniem amunicji. Rusznikarze mogą pracować w prywatnych sklepach z bronią, w firmach zbrojeniowych lub bezpośrednio u producentów broni palnej.
Co więcej, osoby wykonujące usługi rusznikarskie mogą znaleźć zatrudnienie w instytucjach muzealniczych jako eksperci i konserwatorzy.
Działalność rusznikarska nie może odbyć się bez fachowego sprzętu. Współcześni rusznikarze dysponują niekiedy parkami maszynowymi do obróbki elektroerozyjnej i wiórowej. W warsztacie powinny znaleźć się także maszyny szlifierskie, urządzenia do obróbki cieplnej oraz maszyny służące do głębokich wierceń.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ ….
Zawód rusznikarza to swego rodzaju pasja. Z usług tego specjalisty korzystają nie tylko amatorzy broni palnej. Fachowcy ci są nieocenieni dla służb mundurowych, takich jak policja i wojsko. Rusznikarz, to odpowiedzialny zawód, gdyż przygotowuje on do użytku broń palną, ale także amunicję.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Rusznikarz wytwarza, naprawia, konserwuje oraz przygotowuje do użycia ręczną broń palną. Zatem rusznikarz to osoba, która jest związana z militariami. Rusznikarz jest zawodem o charakterze usługowo-produkcyjnym. Z racji tego, że posiadanie broni, jak i jej specyfikacja, są uregulowane prawnie, rusznikarz podczas swej pracy bazuje na dokumentacji – zachowuje ostrożność, egzekwuje i przestrzega procedur bezpieczeństwa oraz weryfikuje tożsamość klientów. Jako fachowiec w zawodzie rusznikarz wykonuję przegląd broni, czyli zapewniam jej odpowiednie działanie. Rusznikarze także udoskonalają broń, montując do nich dodatkowe urządzenia, np. elementy optyczne.
Usługi rusznikarskie dzieli się na te wykonywane dla klientów indywidualnych, czyli do prywatnych posiadaczy broni, a także na te, które pełnione są dla instytucji. W przypadku tych drugich rusznikarze wykonują badania i dokonują ekspertyz broni oraz amunicji.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Rusznikarz może wykonywać takie czynności jak wytwarzanie broni; renowacja broni zabytkowej i współczesnej; montaż lunety; przegląd techniczny; dorabianie kolby, magazynku lub spustu; skracanie; czernienie i malowanie broni; wymiana lufy; wydawanie zaświadczeń i świadectw; pozbawianie broni cech bojowych.
Rusznikarz powinien cechować się zmysłem konstruktorskim i szeroką wiedzą w zakresie metaloplastyki, obróbki metali, obróbki chemicznej i obróbki cieplnej. Musi wykazywać się wiedzą i zrozumieniem podstawowych zasad, pojęć teoretycznych i zależności w procesach wytwarzania broni palnej; podstawowych zasad funkcjonowania urządzeń obróbkowych; przeznaczenia, zasad działania i bezpiecznego posługiwania się produkowanymi i naprawianymi przez siebie wyrobami.
Ponadto, musi on umieć wykonywać zadania na różnych etapach procesu wytwarzania broni palnej, do których zalicza się np.: wybór urządzeń i narzędzi, ich montaż, wytwarzanie broni i ich elementów oraz ocena jakości. Swe działania powinien wykonywać bazując na dokumentacji.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Rusznikarstwo na ziemiach polskich pojawiło się w XV wieku. Rusznikarze wchodzili przeważnie w skład Cechów ślusarskich i ślusarsko-kowalskich. Od XVI wieku powstawały osobne cechy rusznikarzy. Często tworzyli wspólne Cechy wraz z puszkarzami i łożownikami.
Genialny rusznikarz
John Browning przyszedł na świat 21 stycznia 1855 roku. W ciągu swojego życia uzyskał przeszło 120 patentów dla ponad 80 modeli karabinów i pistoletów, stając się najważniejszą postacią w historii rozwoju broni palnej. Wychowany w rodzinie rusznikarzy, posiadał niebywałą intuicję oraz zrozumienie dla zasad działania i mechaniki broni – w wieku zaledwie 14 lat skonstruował swój pierwszy karabin. Jego niewątpliwy talent doceniły między innymi Winchester Repeating Arms Company. Efektem ich współpracy były legendarne karabiny Winchestera w systemie lever-action oraz strzelba pump-action, bardzo popularna do dziś.
Najdroższy karabin
Karabin Winchester z 1886 roku, ofiarowany żołnierzowi dowodzącemu nieco wcześniej akcją, podczas której schwytano legendarnego wodza Apaczów, Geronimo, został sprzedany na aukcji za rekordową sumę 1,2 miliona dolarów – informuje w niedzielę agencja AP.
Organizatorzy aukcji w Rock Island w stanie Illinois podkreślają, że to najwyższa cena, za jaką kiedykolwiek „poszła pod młotek” pojedyncza sztuka broni palnej. Nabywca Winchestera postanowił zachować anonimowość.
BRANŻA MECHANIKI PRECYZYJNEJ
ZEGARMISTRZ
Miejsce wykonywania pracy
Zegarmistrz może pracować w zakładzie zegarmistrzowskim lub otworzyć własny warsztat.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Zegarmistrz zajmuje się tym aby zegary w domu działały idealnie i pokazywały właściwą godzinę. Dzięki dobrze wykonanej pracy zyskuje coraz większą liczbę klientów.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Zegarmistrz przywraca do życia zepsute zegary i zegarki, od tych ogromnych, np. stojących i wiszących, poprzez ubieranych na nadgarstek czy szyję, aż do malutkich znajdujących się na palcach dłoni.
W pracy zegarmistrz najczęściej zajmuje się wymianą zużytych baterii, regulowaniem zegarków gdy się spóźniają lub spieszą, a także często je konserwuje. W miejscu pracy posiada właściwe przyrządy pomiarowe, czyszczarki, wiertarki lub kontrolki do sprawdzania czasu zegarka.
Warto aby zegarmistrz interesowała się nowościami w branży, śledził serwisy producentów zegarków oraz ich akcesoriów. Jeśli zegarmistrz chce cieszyć się popularnością musi znać trendy i pomóc dobrać nowy pasek do tarczy zegarka.
Tak naprawdę zegarmistrz pracuje w swoim warsztacie. Zdarzają się jednak przypadki, że musi naprawić zegar wieży, ratusza, kościoła, najczęściej jest on zabytkowy. Co powoduje, że zegarmistrz ma możliwość zobaczenia ogromnego i wiekowego mechanizmu takiego urządzenia. Usunięcie usterki w takim miejscu to ogromny zaszczyt.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Umiejętności budowy i działania mechanizmów są podstawą pracy zegarmistrza. Wyróżniam wiele ich rodzajów od nakręcanych, działających na baterie, te napędzane sprężyną lub balansem czy już nowoczesną technologią.
Może wydarzyć się tak, że zegarmistrz sam dorabia zużytą lub zepsutą część, zwłaszcza w tych zabytkowych typach. Znajomość rynku technicznego, programów komputerowych do projektowania elementów też jest istotna w tej pracy. Umiejętność rozpoznawania elementów zegarów i ich materiałów stanowi nieodłączny element pracy, dzięki nim zgary mogą działać długo i dobrze.
Ciekawostki
Jaki był pierwszy zegar na świecie ?
Najstarsze świadectwa jego użycia pochodzą z XV w p.n.e. Zegar składał się z naczynia z wodą, które posiadało otwór i podziałkę. Ubywanie cieczy świadczyło o upływaniu czasu. W III w p.n.e. pojawił się ulepszony zegar słoneczny, wzbogacony o półkolistą czaszę.
Wielcy zegarmistrzowie
Aby jeszcze lepiej zrozumieć tajniki zegarmistrzowskiego rzemiosła oraz istotę pracy w tym zawodzie, warto poznać sylwetki najwybitniejszych specjalistów, których osiągnięcia na stałe wpisały się w historię branży np. Abraham-Louis Breguet. Był francuskim zegarmistrzem, żył w XVIII i XIX wieku. Znany jest ze swoich innowacyjnych projektów i wynalazków, takich jak wahadło Bregueta, tourbillon (urządzenie obiegowe wychwytu) czy włos spiralny, który do tej pory stosowany jest w zegarkach. Produkowane przez niego egzemplarze były popularne wśród zamożnych ludzi w Europie i Ameryce.
John Arnold. Anglik, który działał w XVIII wieku. Był jednym z pionierów produkcji precyzyjnych zegarków kieszonkowych, znanym przede wszystkim ze swojego wynalazku skomplikowanego mechanizmu, tzw. chronometru morskiego. Arnold był również znanym wynalazcą i konstruktorem wielu rozwiązań napędowych, takich jak włos śrubowy czy bimetalowy balans kompensacyjny.
Antoni Patek. Patek Philippe to szwajcarska marka, będąca jednym z najbardziej znanych producentów zegarków luksusowych, założona w 1839 roku. Właściciele marki, Polak Antoni Patek i Francuz Adrien Philippe, byli znanymi zegarmistrzami, którzy wprowadzili szereg innowacyjnych funkcji, jak kalendarz wieczny, czas z drugiej strefy i czas kosmiczny.
Oczywiście lista powinna być znacznie dłuższa, a w jednym szeregu z wymienionymi wyżej powinni stać m.in. Galileusz, Charles Guillaume, Alexander Bain czy Mikołaj Kopernik. Mimo iż żyli i działali w różnych epokach, każdy z nich miał swój niebagatelny wkład w rozwój światowego zegarmistrzostwa.
Największy zegar świata
Na drugim najwyższym wieżowcu świata (po wysokościowcu w Dubaju) – hotelu Clock Royal Tower w mieście Mekka w Arabii Saudyjskiej, zainstalowano największy zegar świata, którego średnica wynosi 45 metrów oraz wskazówki minutowe mają 23 metry długości. Godzinę pokazywaną przez zegar można ponoć odczytać z odległości aż 17 kilometrów.
ZŁOTNIK-JUBILER
Miejsce wykonywania pracy
Złotnik-jubiler znajdzie pracę w salonach jubilerskich, firmach tworzących biżuterię lub sam może otworzyć taką działalność.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
W tej pracy nie istnieje pojęcie nuda, każde zamówienie klienta jest jedyne w swoim rodzaju, ale jubiler tworzy także swoje dzieła. Dzięki ciągłemu doskonaleniu i zdaniu egzaminu mistrzowskiego może szkolić młodych złotników-jubilerów. Bardzo ważnym aspektem w tej dziedzinie jest kreatywność i obserwowanie trendów w modzie.
Na czym polega praca w tym zawodzie?
Praca w tym zawodzie polega na projektowaniu i wykonywaniu biżuterii z metali i kamieni szlachetnych. Złotnik-jubiler zajmuje się również drobnymi naprawami uszkodzonych wyrobów i przeróbek, np. zmniejsza pierścionki do rozmiaru palca. Kunszt tego zawodu polega przede wszystkim na pracy przy najczęściej bardzo małych elementach, np. pierścionkach, ogniwach łańcuszka czy bransoletki, ale również zdarzają się większe rzeczy jak – ramy czy puchary. Wyroby złotnika-jubilera można znaleźć wszędzie, np. na osobach – różnego rodzaju pierścionki, naszyjniki czy bransoletki lub w mieszkaniach – wazony, ramki, cukiernice, czy patery lub świeczniki.
W tym zawodzie precyzja to podstawa, złotnik-jubiler powinien mieć sokoli wzrok, ale także posiadać sprawność manualną i wyczucie estetyki. Kreatywność i estetyka to cechy dzięki, którym fachowiec przyciąga swoich klientów. W swojej pracy widzi wiele materiałów i z nimi też pracuje od kamieni naturalnych i syntetycznych aż do metali szlachetnych. Warto aby złotnik-jubiler znał się bardzo dobrze na fizyce i chemii dzięki czemu odpowiednio dobierze materiały i narzędzia do konkretnego wyrobu aby końcowo podkreślić piękno klienta lun jego wnętrza.
Praca złotnika-jubilera nie kończy się tylko na tworzeniu w zaciszu pracowni. Aby tworzyć piękne wybory trzeba wyruszyć w podróż po Polsce w poszukiwaniu surowców oraz poszukiwać ich w Internecie. Ważna jest także umiejętność negocjacji ceny i dostawy. Równie istotna jest także znajomość języków obcych – najważniejszy jest język angielski. Największą satysfakcję przynosi radość klientów z podarowania pierścionka ukochanej osobie lub wręczenie zwycięscy pucharu z grawerem jubilera.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Bardzo ważna jest umiejętność tworzenia i odczytywania rysunku technicznego danego wyrobu. Obsługa rozmaitego urządzenia jak, np. palniki gazowe, walcarki, polerki i wiele innych. Bez tego złotnik-jubiler nie wykona i nie naprawi biżuterii lub innych wyrobów.
Przy wielu szkodliwych substancjach, jak silne kwasy, pyły z polerek można narazić się na poparzenia czy inne reakcje alergiczne. Dlatego tak ważna jest znajomość zasad reakcji chemicznych czy bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).
Jubiler też powinien mieć widzę dotycząca znajomości matematycznych w obszarze właściwych obliczeń, przeliczeń jednostki wagi i obojętności danych surowców, a także odpowiednio wycenia swoje projekty.
Jeśli chodzi o wiedzę z zakresu fizyki jest ona potrzebna w określaniu indywidualnych właściwości, np. temperatura topienia, kruchość czy ciągliwość. Ta znajomość jest istotna aby wiedzieć jaki efekt zostanie osiągnięty z danych materiałów.
Ciekawostki
Największy pierścionek na świcie
Najmat Taiba czyli Gwiada Taiba jest największym na świecie pierścieniem, wykonanym z 21 karatowego złota o wadze prawie 64 kg. Mieści się w nim 25, 850 kamieni szlachetnych takich jak kryształy Swavorskiego. Pierścień jest własnością sklepu jubilerskiego Kanz Jewels LLC.
Gigantyczny pierścionek powstał w 2000 r. przy jego produkcji pracowało 55 osób, całą dobę przez 45 dni. Wartość tego cacka to tylko 547.000 dolarów. Słusznie trafił do Księgi Rekordów Guinnessa jako jeden z największych pierścieni na świecie. Entuzjaści złota z całego świata zjeżdżają się do tego sklepu, aby zobaczyć na własne oczy tego kolosa lub spróbować go kupić, jak do tej pory nikomu się to nie udało.
Jaka jest najdroższa biżuteria na świecie?
Naszyjnik „The World’s Fair Necklace” to najdroższe dzieło z najnowszej kolekcji znanej firmy jubilerskiej Tiffany & Co., które zostało wystawione na sprzedaż. Eksperci szacują, że jest wart 20–30 milionów dolarów. „The World’s Fair Necklace” składa się z 578 diamentów osadzonych w platynie.
Korona zdobiona ważącym 105 karatów Koh – i – Noorem
Chyba nie ma nikogo kto nie wiedziałby jak wygląda brytyjska korona królewska. Mająca ponad 2000 brylantów, 17 szafirów, 11 szmaragdów i 269 pereł ozdoba została stworzona specjalnie na koronację Jerzego VI. Elżbieta II po raz pierwszy założyła ją w 1953 roku, a następnie na otwarcie parlamentu. Podobno skarżyła się, że z powodu umieszczonego w koronie ważącego 105 karatów Koh – i – Noora nie mogła przeczytać przemówienia. Po raz ostatni poddani mogli zobaczyć królową w koronie w 2016 roku.
BRANŻA MOTORYZACYJNA
LAKIERNIK SAMOCHODOWY
Miejsce wykonywania pracy
Lakiernik samochodowych może pracować w warsztacie lakierniczym, firmach zajmujących się pojazdami mechanicznymi, w serwisach samochodowych oraz komunikacji publicznej.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
W swojej codziennej pracy lakiernik samochodowy może upiększać każdy samochód, który znajdzie się w jego warsztacie. Zdarzają się przypadki, że trafi się nie lada gratka i lakiernik ma możliwość odnowienia zabytkowego auta.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca lakiernika samochodowego polega na remontowaniu i lakierowaniu poszczególnych elementów karoserii aut. Bardzo często są to samochody, które uległy wypadkowi, ale również klienci czasem chcą zmienić kolor swojego samochodu od tak.
Na początku pracy lakiernik samochodowy musi zabezpieczyć części, które nie mają być lakierowane, np. szyby czy koła. Części auta, które mają zostać lakierowane muszą być najpierw wyczyszczone z brudu lub rdzy. Kolejną pracą jest wygładzanie, matowanie i malowanie powierzchni emalią gruntową – ilość warstw zależy od tego jak wygląda karoseria samochodu. Następnie karoseria musi zostać porządnie wysuszona aby można pozbyć się niepotrzebnych zacieków lub kurzu, którego nie zauważył lakiernik podczas malowania gruntem, w związku z tym trzeba je umyć i dopiero zabrać się za pracę malarską. Dopiero po tym lakiernik nakłada warstwy lakieru na karoserię w odpowiednim kolorze. Następnie ponownie je suszy i dopiero później poleruje i woskuje.
Lakiernik samochodowy podczas swojej pracy używa dużej ilości narzędzi taki jak – szlifierki, polerki, pistolety pneumatyczne oraz mierniki do mierzenia lepkości lakierów. Aby nie zatruć się oparami z lakierów lub innych substancji, lakiernik musi nosić rękawice oraz maskę ochronną. Ważne w pracy lakiernika samochodowego jest to aby śledzić nowości pojawiające się na rynku w obszarze farb i lakierów, aby mógł zaoferować swoim klientom całą gamę kolorów na najlepszym poziomie. Istotne jest też wyczucie estetyki oraz zdolności manuale, aby efekt końcowy zadowalał klientów.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Przede wszystkim dobra znajomość obsługi urządzeń, które są używane w warsztacie lakierniczym. Wiedza dotycząca oczyszczania i usuwania drobnych usterek. W pracy lakiernika samochodowego trzeba znać konstrukcję samochodu aby wszystko odpowiednio wymontować lub zamontować w procesie lakierowania.
Istotna też jest znajomość fizyki i chemii. Po to aby odpowiednio dobrać warstwy lakieru do karoserii, a także znać rodzaj podłoża i wiedzieć jak zareaguje z danym produktem oraz tym jak będzie wyglądał w każdym świetle.
Ciekawostki
Lakiery samochodowe
Lakiery samochodowe produkowane dzisiaj, znacznie różnią się od tych z lat wcześniejszych. Do lat dwudziestych używano lakierów olejowych, których bazę stanowił olej lniany. Główną jego wadą był czas schnięcia – dochodził aż do dwóch tygodni! W latach późniejszych stosowano lakiery nitro, które po nałożeniu na auto nie dawały jednak połysku. Dopiero po wypolerowaniu powierzchni auto otrzymywało swój połysk. Niestety powłoki te nie były odporne na warunki atmosferyczne oraz inne czynniki.
W roku 1923 chemiczna firma DuPont wprowadziła pod marką „Duco” pierwszą, szybkoschnącą, wielokolorową linię lakierów nitrocelulozowych, stworzoną specjalnie dla branży motoryzacyjnej. Lakiery te były wydajniejsze, gdyż dzięki nim zredukowano czas schnięcia z dwóch tygodni (lakiery olejowe) do dwóch dni. Były one nanoszone na powierzchnie nadwozia pojazdu za pomocą pistoletu natryskowego. Lakiery te wymagały jednak nałożenia 3-4 warstw, aby uzyskać zadowalający efekt. Sukces jaki odniosła amerykańska firma, skłonił ją do eksperymentowania, w wyniku czego, wydali wydajniejszą mieszaninę „Dulux”. Duco pozostał w niszy rynkowej, jednak wciąż był produkowany w Parlin aż do roku 1960.
Technologia lakierowania samochodów pod koniec lat dwudziestych umożliwiała uzyskanie wielu kolorów. Prawdopodobnie znaczna część samochodów była lakierowana na czarno ze względów na praktyczność tego koloru i przyzwyczajenia odbiorców. Na zachowanych czarno-białych fotografiach możemy obserwować, że niektóre samochody były w dwóch różnych kolorach. Świadczy o tym odcień szarości ze zdjęć, dlatego na tej podstawie można tylko domniemywać, jakich używano kolorów.
Car wrapping
Jedną z obecnie stosowanych na rynku metod zmiany koloru auta jest tzw. metoda car wrapping, czyli foliowanie. Samochód okleja się specjalną folią samoprzylepną, która do złudzenia przypomina lakier. Jest to zabieg bezinwazyjny, który dodatkowo zabezpiecza karoserię przed działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów folii, a różnorodność kolorów i wzorów jest naprawdę imponująca i stwarza właściwie nieograniczone pole dla wyobraźni.
Malowanie samochodu z efektem kameleona
Lakiery z efektami specjalnymi na karoserię robią wrażenie i są atrakcyjnymi produktami dla klientów zarówno z sektora komercyjnego, jak i prywatnego. Producenci samochodów od dawna to dostrzegają i oferują swoim klientom indywidualne możliwości projektowania z licznymi kombinacjami kolorystycznymi. Obejmują one od metaliczny i perłowe wykończenia do specjalnego lakieru do samochodów najbardziej ekskluzywnych marek. Jednym z rodzajów lakieru z efektami specjalnymi jest tzw. lakier z efektem kameleona. Jest to najbardziej zjawiskowy typ lakierów jakie dostępne są na rynku lakierniczym. Perłowo – metaliczna głębia koloru zmieniającego się w zależności od kąta padania światła, powoduje uzyskanie świetnego efektu przenikania i łagodnej zmiany barwy jak i odcienia danego koloru. Lakier ten jest przeznaczony do nanoszenia natryskowego (lakierowanie pistoletem lakierniczym).
MECHANIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
Miejsce wykonywania pracy
Mechanik na pewno znajdzie zatrudnienie w firmach produkujących samochody, warsztatach naprawy aut, stacjach obsługi pojazdów oraz salonach sprzedających samochody i części samochodowe.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Mechanik to tak naprawdę lekarz, który leczy samochody. W swojej pracy przede wszystkim ustala problem, który jest w samochodzie, a następnie naprawia go.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca mechanika pojazdów samochodowych polega przede wszystkim na naprawie aut oraz ocenie ich sprawności. Na samym początku mechanik wypełnia odpowiednią dokumentację, która nazywa się protokołem przyjęcia samochodu do przeglądu lub naprawy. Następnie dokładnie sprawdza jego obecny stan posługując się urządzeniami diagnostycznymi. Bardzo ważne jest aby ocenić sprawność każdej części samochodu – silnika, skrzyni biegów, układu hamulcowego lub kierowniczego, a także zawieszenia. Jeśli, w którymś elemencie mechanik znajdzie usterkę stara się ją naprawić. Aby obejrzeć podwozie samochodu trzeba używać podnośnika mechanicznego.
Fachowiec ten także odświeża i reguluje niektóre z elementów w pojazdach aby ponownie działały. Mechanik pojazdów samochodowych wykonuje też czynności takie jak – ustawianie rozbieżności kół i świateł auta. Zdarzają się sytuację, że mechanik sam musi dorobić jakąś część do samochodu, ponieważ nie jest już produkowana. Naprawia też dodatki zainstalowane w pojeździe, np. ogrzewanie czy alarm przeciwwłamaniowy.
Poza naprawami zajmuje się też konserwacją i zabezpieczeniem samochodu przed rdzewieniem pod i nadwozia samochodu. Ostatnim etapem jego pracy jest sprawdzenie czy wszystko działa poprawnie i jak należy.
Mechanik musi znać budowę i funkcje każdej części samochodu, a także być w stanie naprawiać pojazdy takie jak – autobus, ciągnik czy maszyna rolnicza.
Jeśli mechanik pracuje w produkcji to wykonuje tylko czynności montażowe w odpowiedniej kolejności. Wówczas istotna jest rzetelność i dokładność, ponieważ to zależy od sprawności auta, a na koniec czy będzie dopuszczony do sprzedaży.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsza jest znajomość budowy pojazdów każdej jego części. Umiejętność podejmowania odpowiednich decyzji pozwoli mechanikowi na znalezieniu różnych rozwiązań technicznych.
Równie ważna jest znajomość rysunku technicznego aby wykorzystywać schematy montażowe czy inne instrukcje.
Umiejętność obsługi takiego sprzętu jak, np. tokarka, młotki, podnośniki, mikrometry, strugarki, lutownice, oliwiarki, śrubokręty czy klucze jest potrzebne do kompleksowej obsługi samochodów.
Ciekawostki
Jaki był pierwszy samochód?
Pierwszy pojazd napędzany silnikiem wyruszył na drogi w 1770 roku. Miał ładowność 4 ton i poruszał się z prędkością 3,6 km/h. Miał dwa koła z tyłu i jedno z przodu, na którym zamontowano kocioł parowy i mechanizm napędowy. Karoserii nie posiadał – był to raczej rodzaj wozu transportowego.
Klakson
Każdy samochód posiada swój klakson. Jednak w większości krajów są one dość rzadko używane. Sytuacja wygląda jednak inaczej w Indiach, gdzie klaksony używane są tam bardzo często. Niestety to właśnie tam w autach marki Audi klaksony stracił swoją żywotność już po 4 tygodniach używania pojazdu.
Najszybsze radiowozy
Policja w Dubaju dysponuje najszybszym radiowozem na świecie, a jest nim Bugatti Veyron. Prawdziwa perła motoryzacji przybrała oficjalne barwy lokalnej policji, czyli biało zielone, a prócz niego we flocie Dubajskich stróżów prawa znajduje się m.in. Lamborghini Aventador, Mercedes-Benz SLS, Ferrari FF czy Audi R8.
ROBOTNICY OBRÓBKI METALI, MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ POKREWNYCH
LUDWISARZ
Miejsce wykonywania pracy
Ludwisarz pracuje w pracowniach ludwisarskich lub otworzyć własną działalność.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Głos pracy ludwisarza będzie rozbrzmiewał przez dzwony na przestrzeni stuleci. Rzemieślnik ten tworzy również przedmioty z brązu, mosiądzu i miedzi, takie które ozdabiają domy lub biura.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Dawno temu ludwisarze odlewali dzwony i zajmowali się tylko tym. W obecnych czasach fachowiec ten wytwarza przedmioty, elementy użytkowe, takie jak np. moździerze, żyrandole, czy odważniki oraz ozdobne, np. statuetki, figurki i pamiątkowe tablice.
Na początku pracy ludwisarz zawsze wykonuje projekt za pomocą rysunku technicznego. Następnie tworzy model narysowanego przedmiotu, który będzie służył jako forma odlewnicza. Jeśli jest to mały przedmiot to często jest on wykonany z wosku, a forma z gipsu lub gumy.
Zupełnie inaczej wygląda praca jeśli ma zostać odlany dzwon. Wtedy ludwisarz na początku zapoznaje się z projektem, tworzy z cegieł i gliny rdzeń, czyli wnętrze dzwonu, później zostaje pomalowany grafitem. Zostaje stworzony tzw. „podróbka dzwona”, czyli odcisk zewnętrznej strony wykonany z gliny. Taka struktura zostaje posmarowana łojem zwierzęcym, a ozdoby zostają wykonane z wosku – litery, zawijasy czy płaskorzeźby. Elementy zostają odciśnięte w płaszczu aby po zakończeniu pracy ozdoby były widoczne. Następnie rzemieślnik tworzy masę z gliny, piasku i wody aby szczelnie oblepić podróbkę dzwona, czyli wyżej opisany płaszcz. Gdy forma jest gotowa to cały projekt musi wyschnąć, aby finalnie wypalić go w specjalnym palenisku, które jest rozpalane w środku przyszłego dzwona.
Gdy rozpoczyna się proces wypalania topi się łój i wosk, a między warstwami gliny tworzy się przestrzeń w kształcie dzwonu. Przed stworzeniem odlewu, ważne jest aby ludwisarz odpowiedzialnie przemyślał skład stopu, z którego chce go odlać. Jest to bardzo ważne, ponieważ od tego zależy jak będzie brzmiał dzwon, jaki będzie mieć ton i barwę dźwięku. Następnym etapem jest wybór odpowiednich proporcji metalu za pomocą stworzenia stopu w tyglach lub piecach i zalanie form. Ludwisarz musi być bardzo cierpliwy dlatego, że zalany metal stygnie nawet do kilku dni.
Gdy formy będą już całkiem zimne, w końcu może wyjąć gotowe elementy, a w przypadku dzwonu nawet potłuc formę na drobne kawałki. Gotowe elementy są wygładzane i polerowane przez, np. dłuto, szlifierki, obrabiarki lub pilniki. Ludwisarz tworząc ozdobne elementy matowi je i patynowi, to zależy od tego co pokazywał rysunek.
Rzemieślnik ten odnawia także zabytkowe przedmioty z różnego rodzaju metali: mosiężnych, spiżowych, a także uzupełniania ubytki.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Znajomość fizyki nie jest ludwisarzowi obca, ponieważ zna właściwości materiałów, z których tworzy. Wiedza o ilości stopni temperatury jest także bardzo ważna, aby wiedzieć jaki efekt, kolor oraz strukturę uzyska.
Umiejętności matematyczne też przydają się ludwisarzowi aby mógł obliczać ilość materiału do konkretnych przedmiotów i wyceniać swoje wyroby.
Ciekawostki
Kto wymyślił dzwony?
Za ojczyznę dzwonów uważa się Azję. Najstarszy zachowany do dziś instrument pochodzi z IX w. p.n.e. Jest to nieduży dzwonek z brązu, odkopany w pobliżu Babilonu. Dzwony były znane również w Egipcie, Chinach, Indiach, w niektórych częściach Afryki i Ameryki.
Największy na świecie dzwon
Największy na świecie dzwon kołysany, Vox Patris został wykonany przez polskich ludwisarzy i odlewników, jest pięć razy cięższy od Dzwonu Zygmunta, waży 55 ton, czyli mniej więcej tyle co 10 słoni, jest wysoki jak żyrafa, a jego średnica to 4,5, m. Docelowo jego głos rozbrzmiewa ł w Ameryce Południowej.
Gdzie jest najstarszy dzwon w Polsce ?
Najstarszym nieprzerwanie działającym w Polsce od 1318 r. dzwonem jest ten na wieży Bazyliki w Strzegomiu.
BRANŻA OGRODNICZA
FLORYSTA
Miejsce wykonywania pracy
Florysta najczęściej pracuje w kwiaciarniach, firmach dekoratorskich lub zajmujących się aranżacją ogrodów czy wnętrz.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy florysty wnętrza stają się piękniejsze. Florysta bardzo często swoimi kompozycjami dekoruje pomieszczenia ważnych uroczystości i wydarzeń. To praca z naturą, która upiększa życie każdego klienta, a każdy bukiet to w jakiś sposób sztuka. Florysta musi lubić pracę z kwiatami i naturą.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Podstawowym materiałem do pracy florysty są kwiaty. Praca polega przede wszystkim na tworzeniu bukietów, wiązanek, wieńców czy koszy. W tej pracy liczy się kreatywność, nutka estetyki oraz trochę artystycznego zmysłu. Florysta pracuje z roślinami ozdobnymi, m.in. ciętymi oraz doniczkowymi. Współpraca z klientem w pracy florysty jest zdecydowanie najważniejsza, ponieważ to on wyznacza motyw przewodni wydarzenia lub konkretną okazję.
Jeśli florysta ma pracować z pięknymi kwiatami musi umieć je odpowiednio pielęgnować. Tutaj przydaje się wiedza o różnych gatunkach roślin i tego jak je podlewać oraz które wolą przebywać na słońcu i które niekoniecznie. Często zdarza się, że florysta dekoruje sale weselne, balowe czy konferencyjne.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsza jest stale uaktualniania wiedza o kwiatach, a konkretnie ich pielęgnacji, rozwoju i potrzebach.
Warto aby florysta posiadał umiejętności plastyczne, miał wyczucie stylu i estetyki oraz był kreatywny. A to potrzebne jest to do łączenia kwiatów i dodatków w bukiety i dekoracje.
Ważne jest również aby florysta wiedział z jakich materiałów korzystać aby tworzyć dekoracje, bukiety i wiązanki na różne wydarzenia w życiu, np. ślub, wesele, walentynki czy pogrzeby. Istotne jest też aby posiadać różne techniki układania kwiatów jak ikebana.
Zmysł i wiedza estetyczna ważna jest do wykorzystywania kolorów, doborów roślin i dodatków aby osiągnąć pożądany efekt.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Zawód florysty, jest stosunkowo nowy, ponieważ pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1990 roku, pojawiła się ona w “Przeglądzie Tygodniowym”, a do klasyfikacji zawodów i specjalności został wpisany w 2002 roku. Jego wcześniejszym odpowiednikiem był bukieciarz, jednak osoby określające się tym mianem skupiają się głównie na przygotowaniu kompozycji, floryści mają znacznie szersze spektrum działania. Swoje święto obchodzą oni właśnie 27 kwietnia, zostało ustanowione równe 10 lat temu – w 2010 r. przez Forum Kwiatowe. Jakie trendy obecnie panują w branży? Duże oddziaływanie na dzisiejsze style miały wpływy japońskie oraz nasza bogata kultura europejska. Przy tworzeniu kompozycji panuje duża swoboda, ceni się różnorodność.
Jaki jest najdroższy kwiat na świecie?
Najdroższym kwiatem jest orchidea Shenzhen Nongke, czyli piękna roślina stworzona przez człowieka, która potrzebuje około 5 lat, by zakwitnąć. Jej cena jest jednak zawrotna i sięga nawet 200 tys. dolarów.
Największy bukiet róż
Najczęściej bukiet składa się z róż, a kwiat jest najczęściej używany w bukietach. Ogromny bukiet róż, złapany w 2005 roku w Księdze Rekordów Guinnessa, został wykonany na ślub Księcia Korony Kataru. Został złożony w kształcie piramidy o wysokości piętnastu metrów. Po zakończeniu uroczystości bukiet został zainstalowany na skarpie stolicy. Imponująca była nie tylko wysokość, ale także waga, która wynosiła czterdzieści dwa tony, a także powierzchnia bukietu. Miała osiemset metrów kwadratowych. Róże, z których powstał rekordzista, zakupiono w Tajlandii i Ekwadorze. Niestety, liczba kwiatów w bukiecie jest nieznana, na pewno byłaby to naprawdę ogromna liczba. Można argumentować, że było nie mniej niż kilkadziesiąt lub nawet setki milionów kwiatów. Niestety nie zachowało się ani jedno zdjęcie tego niesamowitego bukietu róż.
BRANŻA PRZEMYSŁU MODY
KRAWIEC
Miejsce wykonywania pracy
Krawiec może prowadzić własną pracownie krawiecką lub być częścią czyjegoś zespołu. Jeśli jest się słynnym krawcem można np. pracować w operze lub teatrze i szyć kostiumy do przedstawień.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki swoim umiejętnościom i ciągłym poszukiwaniom inspiracji krawiec ma szansę pracować dla sławnych projektantów lub słynnych firm odzieżowych. Krawiec szyje także ubrania bardzo często na różnego rodzaju uroczystości, tak aby klient był ubrany w sposób niebanalny i nietuzinkowy.
Co robi, w jaki sposób wykonuję swoją pracę ?
Praca w tym zawodzie polega na szyciu ubrań takich na co dzień oraz na wyjątkowe okazje jak ślub czy bal. Na samym początku gdy krawiec tworzy rzecz o zera musi zdjąć z klienta miarę, następnie wyciąć poszczególne elementy stroju z wybranego materiału, a później zszyć to w całość odpowiednimi narzędziami lub odpowiednim ściegiem. Krawiec w swojej pracy potrzebuje precyzji i staranności przede wszystkim przy wykrawaniu czy zszywaniu materiału. Jeśli zostanie to zrobione niedokładnie nic nie będzie do siebie pasowało i będzie wyglądało nieestetycznie.
Krawiec dokonuje również drobnych poprawek oraz naprawia usterki, np. wszywa zamek, skraca suknię lub zaszywa dziurę w kieszeni płaszcza. Najważniejsze w pracy krawca są umiejętności manualne i wyczucie estetyki, ponieważ gdy klientowi spodoba się jego rzecz to oznacza, że wróci do warsztatu ponownie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Zdecydowanie najważniejszą umiejętnością jest korzystanie z różnych maszyn, np. stębnówka, dziurkarka, ryglówka czy dziurkarka, ale najważniejsze jest korzystanie z maszyny do szycia.
Krawiec musi posiadać wiedzę o różnych właściwościach materiałów tego jak się rozciągają, ile będą w stanie się strzępić i tego jak delikatnie muszę je prasować aby ich nie zniszczyć. Istotne jest to także dla własnych projektów krawca aby wiedział jak odpowiednio połączyć materiały i ile będzie służyło takie ubranie.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Najsłynniejszym na świecie miejscem, gdzie można zlecić uszycie garderoby na miarę jest istniejąca od ponad dwustu lat słynna ulica Savile Row w Londynie, która w dobie ‘tanio i szybko’ jawi się jako ostatnia oaza luksusu. Luksusem bowiem jest czekanie na wizytę u fachowca, a potem czekanie na wykonanie zamówienia i wielokrotne poprawki. Czasem trwa to nawet kilkanaście tygodni, zwykle około 2 miesięcy.
Nagrodą jest jednak posiadanie niepowtarzalnego garnituru, bowiem to mężczyźni korzystają z usług londyńskich krawców, i to mężczyźni wykonują ten delikatny zawód, gdzie potrzebna jest chirurgiczna wręcz precyzja. Garnituru z Savile Row nie da się pomylić z żadnym innym. Posiadają specjalne, charakterystyczne szycia wokół talii, i od wewnątrz marynarki, po których wprawne oko rozpozna mistrza. Znakiem charakterystycznym widocznym z zewnątrz są choćby cztery guziki na mankietach marynarki, które uwaga – rozpinają się a nie tylko zdobią – to pozostałość z czasów, gdy dżentelmeni rozpinali rękawy marynarki do pisania (czasy, gdy używano atramentu) lub choćby do umycia rąk.
Wizyta u krawca z Savile Row to cały rytuał, kupujemy bowiem nie tylko materiał czy ubranie, kupujemy legendę. Mężczyźni ubierający się na tej słynnej ulicy, stają się częścią klubu dżentelmenów liczącego sobie kilkanaście pokoleń osób dobrze urodzonych.
Biała suknia królowej Wiktorii
Niewiele osób zdaję sobie sprawę z tego, że biała suknia ślubna to stosunkowo nowa tradycja. Zapoczątkowała ją właśnie królowa Wiktoria, która aby poślubić księcia Alberta w lutym 1840 r. złamała tradycje kolorowych balowych sukien ślubnych i zapoczątkowała trend noszenia bieli w dniu ślubu, choć nie była pierwszą królewską panną młodą, która wzięła ślub w bieli.
Prosta, kremowa, satynowa suknia była wykonana z tkaniny utkanej w Spitalfields (we wschodnim Londynie) i przyozdobiona szeroką falbanką z dodatkami z koronki ręcznie wykonanymi w Honiton i Beer w Devon. Welon, dopasowano do trenu sukienki, który liczył sobie cztery metry długości, a w czasie uroczystości podtrzymywany był przez 12 dziewcząt. Prace nad suknią trwały 8 miesięcy, a koronkę tkało 200 kobiet. Po ręcznym uszyciu sukni, zniszczono szablony, aby zapobiec ewentualnym reprodukcjom. Królowa Wiktoria była zapobiegliwa, mimo że raczej nie groziło jej kopiowanie projektu przez Chińczyków, jak to stało się w przypadku sukni Kate Middleton.
Maszyna do szycia
Za wynalazcę współczesnej maszyny do szycia uznaje się Isaaca Merritta Singera. Podczas nauki zawodu inżyniera miał okazję obserwować naprawę starej maszyny do szycia. Doszedł do wniosku, że mógłby zaprojektować lepszą. Jego maszyna do szycia miała stopę przytrzymującą materiał na miejscu. Dzięki temu, że skorzystał z pomysłów poprzedników jego maszyna stała się użyteczna. W 1851 Singer otrzymał amerykański patent na swój wynalazek. Wielkim osiągnięciem Singera było stworzenie systemu sprzedaży zbliżonej do leasingu, co pozwoliło ludziom niezamożnym na zakup. Singer stworzył firmę razem z Edwardem Clarkiem.
MODYSTKA
Miejsce wykonywania pracy
Modystka może pracować w pracowni modniarskiej oraz sama otworzyć taką działalność.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Wszystko to co ozdabia głowy ludzi to praca wykonana przez modystkę – kapelusze, czapki, toczki wianki ślubne i komunijne. Podkreślają one indywidualny styl i szyk przygotowanej kreacji, a także chronią głowę przed słońcem i chłodem.
Co robi, w jaki sposób wykonuję swoją pracę ?
Praca modystki polega na tworzeniu i projektowaniu nakryć głowy – kapeluszy, czapek czy wianków z samodzielnych projektów lub pomysłów klientów. Większość okryć głowy jest wykonywana w standardowych rozmiarach, czasem zdarza się, że modystka wykonuje je pod konkretne wymiary dla indywidualnej osoby, np. aktorki na spektakl lub panny młodej na ślub. Taka praca rozpoczyna się od wymierzenia dokładnie głowy klientki, następnie po narysowaniu projektu modystka zaczyna wybierać odpowiednie materiały do stworzenia nakrycia – jest to filc, słowa, skóra czy inne tworzywa sztuczne. Kolejnym etapem jest wykrawanie elementów potrzebnych na wierzch oraz na podszewkę, a także dodatki w postaci – tasiemek, pasków czy potników aby nakrycie szybko się nie brudziło.
Zatem jeśli kapelusz ma zostać wykonany z filcu, najpierw trzeba go zaparzyć, mocząc go w gorącej wodzie, później wygładzić i naciągnąć na formę do kapeluszy wykonaną z drewna lub metalu. Kolejnym etapem jest modelowanie ronda, które później doszywa się do głowy kapelusza. Następnie modystka suszy mokry wyrób, wyrównuje i przycina jeśli rondo będzie za duże.
Natomiast jeśli jest to kapelusz z lnu czy bawełny to modystka na samym początku przygotowuje wykrój. Kapelusze słomkowe wykonane są z namoczonej słomianej plecionki, a później zawijane wokół formy i łączone przy pomocy igły i żyłki. Na samym końcu modystka wykańcza swoje dzieło poprzez doszycie podszewki oraz wstążki, woalki, pióra czy sztucznych kwiatów.
Jeśli chodzi o tworzenie wianki ślubne lub komunijne są one wykonywane z drucików, tiulu i sztucznych kwiatów.
Oprócz powstawania nowych kapeluszy modystka odnawia stare nakrycia głowy, które już się zniszczyły lub wyszły z mody. W zależności od zużycia kapelusza modystka musi wyczyścić nakrycie głowy, wymienić potniki, zszyć rozprutą poszewkę, poprawić kształt główki lub ronda. Jeśli klient sobie tego życzy modystka doda nowe ozdoby.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsze umiejętności dla modystki to odpowiednie używanie maszyny do szycia, żelazka czy urządzeń do nawilżenia lub suszenia.
Bardzo przydaje się znajomość właściwości fizycznych materiałów, np. wytrzymałość, odporność na odkształcenia, podatność na formowanie na mokro, grubość. Istotne są też materiały do łączenia elementów jak np. różnego rodzaju kleje lub tworzywa.
Ciekawostki
Szalony kapelusznik
Przez wiele lat w języku angielskim funkcjonował termin „mad as hatter” oznaczający dosłownie „szalony niczym kapelusznik”. Termin ten określający dalekie od normalności zachowanie po raz pierwszy użyty został w 1829 roku i wywodzi się od brytyjskich producentów kapeluszy z miasta Denton. Do wytwarzania nakryć głowy używali oni rtęci, której nadmierna styczność z ludzkim organizmem prowadziła do wystąpienia objawów kojarzących się z obłędem. Postać Szalonego Kapelusznika z książki Lewisa Carrolla „Alicja w Krainie Czarów” nawiązywała do tego, popularnego wówczas, określenia.
Zasada noszenia kapelusza
Damskie kapelusze nosi się po prawej stronie, zaś męskie po lewej. Zasada ta może wydawać się nieco dziwna, jednak ma praktyczne uzasadnienie – kobieta mając mężczyznę po swojej lewej stronie (na przykład podczas spaceru) może z nim swobodnie rozmawiać, bez utraty kontaktu wzrokowego.
Największa kolekcja kapeluszy
Muzeum Ziemi Novojiczynskiej w czeskim Nowym Jiczynie posiada jedną z największych kolekcji kapeluszy – ponad 4 tys. tych nakryć głowy z całego świata. Są wśród nich kapelusze kowbojskie, meksykańskie sombrero, nakrycia głowy z Afryki, Azji i obu Ameryk oraz innych części globu.
OBUWNIK
Miejsce wykonywania pracy
Praca dla obuwnika znajdzie się w firmach produkujących obuwie, sklepach obuwniczo – skórzanych, w miejscach przeznaczonych do naprawy obuwia, w laboratoriach badających materiały i jakość obuwia.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Obuwnik ma możliwość projektowania i produkcji obuwia, które będzie trwałe, solidne i zgodne z najnowszymi trendami. Co jeszcze ważniejsze buty muszą być wygodne i komfortowe więc należy je odpowiednio dopasować do ludzkiej stopy.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca obuwnika polega na projektowaniu i wykonywaniu różnego rodzaju obuwia. Na początku rzemieślnik wykonuje projekt całego buta oraz jego elementów, następnie potrzebne jest przygotowanie dokładnej dokumentacji konstrukcyjnej, która zawiera informacje o etapach i potrzebnych maszynach do stworzenia obuwia. Na tym etapie obuwnik musi posiadać umiejętność sprawnego czytania rysunków technicznych oraz obsługi programów do tworzenia wzorów butów.
Obuwnik w swojej pracy musi bardzo dobrze znać część, z których składa się but: cholewka, podeszwa, język i obłożyna. Fachowiec w swoim warsztacie będzie potrafił złączyć ze sobą różne rodzaje obuwia, np. kozaki, sandały, czółenka czy mokasyny. Ważne przy wyrobie obuwia jest także jakość surowców, do odpowiedniego rodzaju buta. Istotne są również właściwości jak: skóry naturalne, tworzywa skóropodobne, dzianiny, tkaniny, drewno lub inne tworzywa.
Do konkretnego rozmiaru partii surowca obuwnik posługuje się urządzeniami pomiarowymi, np. grubościomierz – to urządzenie bada parametry gotowego obuwia w właściwości jak: elastyczność, miękkość czy sztywność. Ważne jest aby projekt zgadzał się z rzeczywistym butem. Przy tworzeniu wzoru obuwnik wykrawa elementy buta z materiału, zszywa go lub skleja w zależności co wykazuje projekt. Kiedy but jest już zszyty lub sklejony rzemieślnik ocenia wszystkie elementy modelu buta, jego estetykę i jakość. Na tym etapie obuwnikowi potrzebne są cechy takie jak np. kreatywność, zdolności manualne i wyczucie estetyki.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Wiedza z chemii przyda się obuwnikowi przy sklejaniu różnych elementów obuwia w celu ich łączenia oraz zabezpieczenia odpowiednimi materiałami aby zapewnić im większą trwałość.
Wiele elementów obuwnik musi wykonać ręcznie jak, np. przyszywanie drobnych elementów ozdobnych, a przy okazji posługiwać się maszynami – wycinarką, formowarką do podeszw, nakładarką podnosków, dwojarką, klamerkowarką, przybijarką obcasów, performowakrką, ścierarką, frezarką brzegów i przybijarką usztywniaczy.
Obuwnik używa także form do formowania spodów, noży szewskich i maszyn do szycia, kopyt do formowania obuwia, kleszczy, młotów i obcęgów. Bardzo ważne aby ten rzemieślnik wiedział jak się nimi posługiwać w pracy i do czego one służą.
Dobre obuwie to wygodne buty dlatego obuwnik musi posługiwać się materiałami wysokiej jakości, które będą odpowiednio dopasowane do stóp klienta. W tej kwestii bardzo ważna jest znajomość biologii, a konkretnie budowy anatomicznej ludzkiej stopy po to by wiedzieć jak ciało przenosi ciężar na nogi podczas chodzenia czy biegania, aby wiedzieć gdzie je wzmocnić czy rozciągnąć.
Ciekawostki
Najstarszy but
Najstarszy skórzany but, który dotrwał dzisiejszych czasów, ma ok. 5500 lat. Historyczny but został znaleziony na terenie dzisiejszej Armenii. Nie wiadomo, czy był użytkowany przez kobietę, czy mężczyznę. Rozmiar nietuzinkowego buta to 37.
Czy wiesz, że …
Dopiero po zakończeniu II wojny światowej mieszkańcy polskich wsi zaczęli chodzić w butach przez cały rok. Przed II wojną światową mieszkańcy wsi nie nosili butów od wiosny do jesienie. W tym okresie zakładano je tylko w kościele, co ciekawe drogą do świątyni pokonując boso.
Buty to sztuka i szpilki od profesora…
Obuwie to nie tylko nowa przyjemność, ale również sztuka. Opowiadają się za tym pierwsze buty, zaprojektowane w stylu futurystycznym przez Andre Perugia. Perugia pokazał, że ponad praktycznością w tym elemencie garderoby ceni również sztukę, która może zaskoczyć wszystkich ludzi. I zaskakiwała, w pierwszej połowie XX wieku. Andre był twórcą tzw. „heel-less shoe” i podchodzi z ekstrawagancją do swojej pracy. W końcu buty inspirują!
Zaś pewien profesor wymyślił… szpilki. Paul Stevenson był autorem maksymalnej wysokości szpilek, czyli około 13 cm. Podczas opracowywania, Stevenson uwzględnił między innymi doświadczenie w noszeniu tego obuwia, trzeźwość, cenę za parę i kilka ważnych zmiennych, które składały się na czynnik socjologiczny.
RYMARZ
Miejsce wykonywania pracy
Rymarz może znaleźć pracę w firmach wytwarzających sprzęt jeździecki, zakładach rymarskich, firmach kaletniczych lub tapicerskich, może także uruchomić własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Praca rymarza polega na dostarczaniu osobom jeżdżącym i powożącym zaprzęgi wyroby wysokiej jakości. Dzięki tym elementom jeźdźcy mogą bezpiecznie poruszać się konno.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Rymarz w swojej pracy produkuje siodła, uprzęże, podkładki pod siodła, wędzidła, strzemiona, ogłowia, wodze, ochraniacze dla koni i inne elementy uprzęży, wszystko stworzone z naturalnej skóry. Zdarza się, że w swojej pracy fachowcy ci wytwarzają elementy myśliwskie lub turystyczne czy galanterię dla zwierząt. Wśród nich wyróżnia się takie akcesoria jak: obroże lub kagańce, futerały na instrumenty muzyczne, a nawet akcesoria wojskowe z różnych epok przy grupach rekonstrukcyjnych. Oprócz tworzenia, rymarz naprawia i konserwuje skórzany sprzęt swoich klientów.
Rymarz swoją pracę rozpoczyna od konsultacji ze swoim klientem. W kwestii stworzeni siodła najpierw ustala rozmiar, typ, wagę oraz rodzaj materiału, jego kolor czy zdobienia. Na podstawie rozmowy rzemieślnik ustala kosztorys uwzględniając wszystkie materiały i dodatki, a w tym całą jego pracę. Następnie obmierza konia, na którego będzie stworzone siodło aby dobrze pasowało, dalej obmierza się jeźdźca. Później rymarz przygotowuje wzornik, najczęściej przygotowany z blachy lub tektury aby odpowiednio wykonać poszczególne kopie części siodła, wykonuje rysunek na skórze i wykrawa każdy niezbędny element. Rzemieślnik musi mieć na uwadze fakt właściwości skóry, jej grubości i rozciągliwość, które w dalszym procesie użytkowania będą narażone na tarcie i rozciąganie.
W końcowym etapie rymarz zszywa pozostałe elementy ze sobą. Może to robić ręcznie lub na maszynie. Na końcu dodaje sprzączki, kółka lub nity czy inne ozdoby.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Bardzo ważna jest obsługa sprzętu i narzędzi jak, np. maszyny szyjące, prasy ręczne lub hydrauliczne, ścierniaki do ścierania brzegów elementów, krajarki, noże, wykrojniki, cyrkle, młotki, wybijaki i igły rymarskie.
Przy projektowaniu różnych elementów ważne są umiejętności posługiwania się rysunkiem technicznym.
Znajomość biologii też przydaje się rymarzowi w kwestii budowy anatomicznej konia, aby poprawianie rozpoznawać części jego ciała i wykonywać odpowiednie pomiary do elementów rymarskich.
Wiedza z zakresu rymarskiego jest dla niego najważniejsza, są to: podstawowe typy siodeł – ich przeznaczenie i części, z których są zbudowane. Wiedza o pomocniczych i podstawowych materiałach także przydaj się rymarzowi do projektowania i konstruowania siodeł, uprzęży i wodzy. Warto aby rymarz posiadał umiejętność sporządzania wzorników, dobierania odpowiedniego łączenia do wyrobu, a także umiał naprawić i konserwować skórzane przedmioty.
Ciekawostki
Uprzęż angielska
Styl uprzęży, który ukształtował się w Anglii w początkach IX w. Jest to uprząż chomątowa. Konstrukcja chomąta sprawia, że siła uciągu konia wykorzystana jest do maksimum. Przy tym nie powoduje u zwierząt obrażeń, pod warunkiem odpowiedniego dopasowania wysokości i szerokości. Zaprzęg angielski może być jednokonny lub wielokonny. Uprząż wyposażona jest w ozdobne natylniki, które razem z naszelnikami i podogoniami stanowią zespół części wstrzymujących. Do uprzęży tych stosuje się wiele zdobień.
Siodło
Początkowo jeżdżono konno na oklep. Było to jednak męczące dla jeźdźca, dlatego stopniowo zaczęły pojawiać się przedmioty, mające ułatwić jazdę. Dość popularna była cienka podściółka, czyli swego rodzaju koc, przymocowany do grzbietu konia rzemieniem. Ok. 700 p.n.e. w Syrii jeżdżono konno z przywiązaną do grzbietu zwierzęcia poduszką. Stopniowo zaczęły się pojawiać skórzane konstrukcje z drewnianym stelażem — terlicą. Prawdziwe siodła, zbliżone do tych, które znamy dzisiaj, zaczęły pojawiać się w nomadzkich plemionach w ostatnich kilkuset latach przed naszą erą. Rzymianie zaczęli używać siodeł dopiero w IV w. p.n.e.
W Europie siodło rozwinęło się w średniowieczu. W XIII wieku jego istnienie było wręcz konieczne przez wzgląd na ciężkozbrojnych rycerzy, którzy bez niego nie utrzymaliby się na koniu. W XVIII rozwinęły się dwa główne typy siodeł: westernowe i angielskie.
Co to jest popręg ?
To nic innego jak pas zapinany pod brzuchem konia (niekiedy dwa cieńsze na obu końcach siodła – w wypadku siodła westernowego). Jego głównym zadaniem jest utrzymanie siodła we właściwym położeniu na grzbiecie konia.
BRANŻA SPOŻYWCZA
CUKIERNIK
Miejsce wykonywania pracy
Podstawowym miejscem pracy cukiernika jest cukiernia, ciastkarnia, ale mogą to być też hotele, restauracje, zakłady produkujące ciasta lub ciasteczka. Często cukiernicy zakładają własne działalności gospodarcze.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Cukiernik tworzy wypieki, które uatrakcyjniają różnego rodzaju przyjęcia, imprezy czy wesele, a na co dzień przynoszą radość swoją słodkością. Jego praca charakteryzuję się dużą dozą kreatywności i zdolności manualnych podczas ozdabiania upieczonych ciast. Ci specjaliści często biorą udział w różnych konkursach, przez co zyskują uznanie i stają się rozpoznawalni.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Cukiernicy tworzą torty, ciasta i ciasteczka, które są najczęściej pięknie ozdobione. Jednak dekorowanie to ostatni etap w ich pracy. Na początku ważą odpowiednią ilość potrzebnych składników, które trzeba dokładnie wymieszać – najlepiej zgodnie z przepisem. Pomyłka na jakimkolwiek etapie – składników, mieszania czy temperatury powoduje, że zamiast pięknego ciasta z pieca cukiernik może wyciągnąć zakalec.
Po odpowiednim wymieszaniu składników cukiernik formuje ciasto w dopasowany kształt, po czy upiecze lub usmaży na prawidłowo dobranym tłuszczu. Poza wypiekaniem cukiernik zajmuje się również przygotowywaniem różnych mas i nadzień, np. kremów, marmolad lub galaretek. Najbardziej kreatywna część pracy to ozdabianie. Jeśli klient zażyczył sobie coś konkretnego to taki projekt musi zrealizować cukiernik. Natomiast jeśli może zrobić coś na co ma ochotę to zdecydowanie popisuje się swoimi umiejętnościami. Ważne w pracy cukiernika jest to aby znać najnowsze trendy w swojej dziedzinie i ciągle się rozwijać.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Bardzo ważna jest znajomość przepisów, a dokładniej poszczególnych rodzajów wypieków i składników, z jakich je zrobić. To właśnie od surowców zależy jaki będzie smak danego produktu dlatego też ważna jest umiejętność rozpoznawania świeżości produktów.
W pracy, cukiernicy bardzo często korzystaj z dużej ilości maszyn przyspieszających i ułatwiających wyrób ciast. Dlatego bardzo ważna znajomość obsługi i prawidłowe działanie maszyn jak np. kotły parowe, piekarniki, maszynki do mielenia, miksery, blendery, chłodziarki. Co istotne cukiernik musi urządzenia te utrzymywać w czystości i odpowiednio konserwować.
Ciekawostki
Od miodu do cukru
Miód był powszechnie używanym słodzidłem już od czasów prehistorycznych. Starożytni Egipcjanie i Grecy rozkoszowali się jego smakiem. Obtaczali w nim owoce, orzechy, łodygi roślin albo gotowali je w miodzie – i tak powstawały pierwotne cukierki! W tamtych okresie istniały już piece chlebowe i z czasem zaczęto dodawać do wyrabianego ciasta miód, czyli wytwarzano pierwsze pieczywo cukiernicze!
Natomiast jeśli chodzi o cukier, to pojawił się pierwszy raz w Indiach, gdzie uprawiano trzcinę cukrową. Do Europy zaś trafił już w V wieku p.n.e. Grecy nazywali go „białą solą” – w odróżnieniu od soli morskiej, która wtedy miała barwę szarą. Ale to Arabowie byli mistrzami w rafinowaniu cukru i wykorzystywaniu go do słodkich wyrobów. To oni wymyślili karmel i marcepan. W tamtym czasach jednak cukier należał jeszcze do dóbr luksusowych, a nawet był uważany za lekarstwo. Sporządzano z niego m.in. tabletki na trawienie, z dodatkiem ziaren anyżu, jałowca, goździków czy imbiru.
Zemsta teściowej
Nazwa tego ciasta wzięła się prawdopodobnie od zachowania teściowej, która na złość zięciowi miała podać mu porcję wypieku z wiśniami z pestką. Inne tłumaczenie nawiązuje do „słodkiej” zemsty teściowej na synowej, która miała udowodnić, że potrafi zrobić taki wyśmienity wypiek. W każdym razie ciasto skradnie serce łasuchom. Deser składa się z kremowej masy na bazie mascarpone i śmietanki 30% oraz warstwy wiśniowej zrobionej z galaretki wiśniowej, wydrylowanych owoców i soku wiśniowego.
Największy tort świata
19 maja 2011, w rzeszowskiej hali na Podpromiu „zbudowano” największy tort w kształcie piramidy na świecie.
Rekordowy tort mogli podziwiać goście obecni na V Międzynarodowych Targach Żywności, Produktów I Technik Ekologicznych Ekogala 2011. Blisko godzinę po przyrządzeniu wszystkim uczestnikom rozdano aż 9 tysięcy porcji rozkrojonego tortu. Rekordowy wypiek mierzył aż 174,7 cm wysokości, a jego pieczenie i przygotowanie ciasta zajęło 20 cukiernikom prawie tydzień.
Zużyto przy tym: 3 200 jaj, 30 kg mąki, 35 kg orzechów, 200 kg czekolady, 100 kg cukru, 200 kg powidła porzeczkowego, 60 kg masła, 3 kg kawy, 10 litrów spirytusu.
MŁYNARZ
Miejsce wykonywania pracy
Młynarz znajdzie pracę w firmach zajmujących się produkcją mąk, kasz lub otrąb.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Młynarz wykonuje produkty pochodzące z młyna, z których każdy z nas korzysta, np. kasze, otręby, płatki owsiane. Swoją pracą pomaga także piekarzowi lub cukiernikowi dostarczając mąkę na chleb, ciasto lub ciasteczka. Z wytworzonej przez młynarza mąki można w domu wykonać np. kluski czy naleśniki.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca w młynie polega przede wszystkim na przerabianiu zboża na mąkę, kasze lub płatki. Na początku oczyszcza się ziarno i nawilża je do odpowiedniego poziomu. Dzieje się tak, ponieważ dzięki temu młynarz będzie miał więcej mąki i przygotuje różnego rodzaju mieszanki, np. mąkę pszenno – jęczmienną. Po wstępnej obróbce, ziarno jest rozdrabnianie w maszynach młynarskich, następnie sortowane i ocenianie zgodnie z normami jakości.
Kolejnym etapem jest pakowanie i transport do magazynu. Młynarz musi znać typy mąki i jej właściwości, np. typ zależy od substancji mineralnych zawartych w mące – typ 450 to 0,45% substancji, a w typie 3000 aż 3%. Młynarz potrafi produkować różne mąki ze względu na grubość mielenia – razową, tortową lub rodzaj zboża – pszenna, żytnia, owsiana lub nawet z soi. Podobnie wygląda to w kwestii kasz, np. jaglana, jęczmienna, owsiana czy ze względu na jej charakter – łuszczona, polerowana, prażona, grubo mielona czy otrębowa. W produkcji, młynarz używa ziaren zbóż lub pseudozbóż, czyli roślin jakimi jest soja lub gryka. W swojej pracy ocenia też jakość już gotowych produktów.
W trakcie pracy, młynarz obsługuje różne maszyny i urządzenia, np. siata, które oddzielają ziarno od zanieczyszczeń, mlewniki żarnowe lub walcowe, które służą mieleniu, separatory sortujące ziarno i grubsze fragmenty, wagi elektroniczne do odważenia mąki i kaszy, mieszarki do mieszkania różnego rodzaju mąk, przenośniki łańcuchowe, które transportują ziano do innych maszyn, magnesy oczyszczające z drobinek metali i nawilżacze zboża.
Wszystkie te urządzenia znajdują się na różnych piętrach młyna dlatego często młynarz przemieszcza się z jednego piętra na drugie, by kontrolować pracę i parametry. Ważne jest aby młynarz w swojej pracy odpowiednio dbał i czyścił maszyny, z których korzysta.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsza jest znajomość gatunków i odmian zbóż, aby młynarz później mógł ocenić rodzaj i jakość ziarna po kształcie czy kolorze. Dzięki znajomości gatunków ziaren, młynarz wie, np. które bardziej nawilżać, które nadadzą się do mąki bezglutenowej, a które będą odpowiednią mieszanką dla klientów.
Ciekawostki
Historia
W Europie pierwotnie młyn, młyn zbożowy i koło wodne były synonimami. Nikt nie budował koła wodnego w innym celu niż do mielenia zboża, a jeśli budował młyn, to musiał być on poruszany kołem wodnym. Tak więc młyn co najmniej od I w. p.n.e. oznaczał budynek zlokalizowany nad ciekiem wodnym, wyposażony w koło wodne zwane też młyńskim, w którym siła napędzająca mechanizmy mielące ziarno czerpana była z energii spiętrzonej wody. Dopiero w XII wieku pojawiły się wiatraki i tak jak młyny służyły wyłącznie do mielenia zboża. Do dziś pracą w obu tych typach urządzeń zajmują się młynarze.
Najstarszy młyn w Polsce
Młyn Arnolda – średniowieczny młyn wodny, najstarszy młyn na Warmii założony w pobliżu Braniewa, wymieniony z nazwy w akcie lokacyjnym miasta z 1284 roku. Napędzany był wodą spiętrzoną na cieku wodnym Czerwony Rów. Zniszczony w i po 1945 roku, później rozebrany i już nieodbudowany.
Czy wiesz, że …
Młynarz – bohater wielu ludowych bajek, był utożsamiany z diabelską mocą i bogactwem, a sam młyn postrzegano jako miejsce tajemnicze i magiczne. Współczesne młyny są w pełni zautomatyzowane, a głównym zadaniem młynarza jest… patrzenie w monitor. Mimo to dziś specjaliści w tej profesji są poszukiwani przez większość polskich młynów.
Warunki pracy młynarza przeszły gigantyczną metamorfozę, a widok mężczyzny obsypanego mąką, dźwigającego na plecach worki i ładującego je na wozy – to już prehistoria.
Obecnie produkcja odbywa się przy wykorzystaniu nowoczesnej technologii, a wyposażenie młynów i wiatraków możemy zobaczyć w muzeach i skansenach. Mimo to niemal wszystkie zakłady zbożowe w Polsce narzekają na brak pracowników. Gigantyczne młyny wyposażone są w nowoczesne linie produkcyjne, roboty workujące, mieszalnie i spedycje mąk.
PIEKARZ
Miejsce wykonywania pracy
Piekarz może pracować w piekarniach, restauracjach czy supermarketach.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Piekarz w swojej pracy zajmuje się nie tylko wypiekiem pieczywa, ale również prowadzi inne czynności związane z wytwarzaniem różnego rodzaju pieczywa. Zanim powstaną pyszne bułki, drożdżówki czy rogale piekarz prowadzi proces fermentacji, po którym dzieli ciasto na części, a uformowane wypieki rosną zanim trafią do pieca.
Poza tym piekarz używa różnego rodzaju maszyn i sprzętu, rozlicza także zużycie produktów do produkcji pieczywa i innych wypieków.
Jednak najważniejszym zadaniem piekarza jest pieczenie bułek, chleba, drożdżówek czy chałek. Wyroby piekarskie towarzyszą każdemu na co dzień i od święta.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Praca w piekarni polega przede wszystkim na wypiekaniu pieczywa ale także chałek, rogali czy różnego rodzaju drożdżówek. W tej części ważna jest znajomość składników, z których piekarz wyrabia ciasto, aby umieć ocenić czy są to produkty świeże i dobrej jakości. Od produktów zależy zapach, smak i wygląd wypieków. Na co dzień piekarz pracuje z recepturami, dlatego musi je dokładnie znać. Każda pomyłka może spowodować nieodpowiedni smak a takiego wyrobu żaden klient nie kupi.
Po tym jak ciasto zostanie wyrobione, piekarz rozdziela je na odpowiednie kawałki z dokładną wagą i kształtami, np. okrągły chleb lub podłużne bułki. Dzięki maszynom, takim jak: mieszarki do ciasta, dzielarki, krajalnice, wagi oraz, oczywiście, rozmaite piece piekarskie temu rzemieślnikowi pracuje się łatwiej. Piekarz musi umieć je obsługiwać i dbać o ich czystość, aby działały bez zarzutu. Ważne jest aby piekarz uczył się na bieżąco o nowych produktach piekarskich oraz śledził nowe przepisy, aby dopasować się do gustów klientów.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Najważniejsza wiedza piekarza związana jest ze znajomością składu chleba, bułek lub innych produktów, które są wypiekane w jego piekarni. Znajomość wartości odżywczych, spulchniaczy lub utrwalaczy jest potrzebna do tego aby produkty nie były niezdrowie i szybko się nie psuły.
Drugą bardzo istotną wiedzą jest znajomość rodzajów zbóż i typ mąk, z jakich powstają wypieki. Piekarz musi znać procesy, które powodują, że chleb jest jasny lub ciemny, albo wyrośnięty lub płaski. Posiadając taką wiedzę, piekarz może przygotować produkty bezglutenowe, pełnoziarniste czy jęczmienne.
Znajomość fizyki i chemii także się przydaje, ponieważ dzięki nim piekarz potrafi ustawić temperaturę pieca, czas pieczenia i pozostałe parametry, dzięki którym chleb i bułki będą elastyczne i smaczne.
Ciekawostki
Czy wiesz, że …
Każdy naród, kraj miał swoje metody wypieku chleba. W oparciu o źródła historyczne można przypuszczać, że najwcześniej wypiekano placki na węglach, w popiele i na rozżarzonym kamieniu. Tak piekła ludność z osad palowych w epoce kamiennej i brązu. Z biegiem czasu zaczęto używać plecionek oblepianych gliną, mis i rynienek z gliny. Po wynalezieniu żelaza rynienki gliniane i kamienne zastąpiono metalowymi. Do pieczenia zaczęto też wykorzystywać ruszty. Kolejną innowacją było przykrywanie umieszczonych na rozgrzanym kamieniu lub innej podstawie placków, garnkiem tzw. dzwonem piekarskim, który z kolei okrywano gorącym popiołem i węglem drzewnym. Ciasto pod dzwonem nie traciło wilgoci, nie wysychało, stawało się bardziej pulchne i rosło na skutek rozprężania się pary. W następnych latach, z dzwonów piekarskich powstały piece kopułowe, które były opalane od wewnątrz. Piece budowano z oblepionych gliną prętów leszczynowych lub z kamienia połączonego glinianą zaprawą. W obawie przed pożarem ustawiano je na wolnym powietrzu, z dala od budynków mieszkalnych. Dopiero u schyłku średniowiecza w Europie piec piekarski został ulokowany wewnątrz budynku, stając się częścią składową urządzeń do gotowania i ogrzewania. Pierwsze piece ustawiano na kamiennych płytach, na ziemi. Z czasem zaczęto je montować na specjalnych nogach, a następnie na podmurówce z kamienia i cegły. Wreszcie całe piece obmurowywano dla skuteczniejszego utrzymania ciepła.
Znane są też piece ruchome, umieszczane na kołach, które można było przetaczać z miejsca na miejsce. W średniowieczu przewożono je z miasteczka do miasteczka podczas jarmarków i wypiekano placki, chleby, słodkie ciastka.
W XIX wieku, na terenie zaboru pruskiego, nie można było umieszczać pieców w nowo budowanych domach. Lokalizowano je więc w budynkach gospodarczych, albo zupełnie poza zabudowaniami. Piece chlebowe w gospodarstwach chłopskich wyszły z użycia w połowie XX wieku, kiedy zaprzestano domowego wypieku chleba.
Piec chlebowy zajmował ważne miejsce w każdym domostwie, wraz z kominem stanowił drogę mediacji między światem doczesnym a zaświatami. Wokół niego skupiały się dusze zmarłych przodków i duchy opiekuńcze. Komora do wypiekania była kojarzona z łonem matki, a samo pieczenie – z porodem i prokreacją.
Największy wypiek
Niecodzienny rekord pobity został w 2008 roku w brazylijskim mieście Cortiba. Joaquim Goncalves postanowił wówczas w wyjątkowy sposób uczcić Światowy Dzień Rekordów Guinnessa. W rezultacie jego działań powstał chleb, który ważył ponad 1,5 tony (1,571 kg). Co ciekawe, jeden z największych chlebów świata powstał w Polsce. W 2001 roku w Pleszewie (województwo wielkopolskie) upieczono bochen o masie 1168 kilogramów i długości 13,43 metra.
Najdroższe bochenki świata
To spełnienie marzeń o dobrym chlebie. To właśnie w Hiszpanii – w piekarni Panaderia Pan Piña – powstał najdroższy chleba na świecie.
Jednak to nie on jest największym powodem do dumy właściciela, który chlubi się przede wszystkim kontynuacją rodzinnego biznesu, gdzie chleb produkuje się w starym stylu – ręcznie formując bochenki powstające z mąki ze zbóż niemodyfikowanych genetycznie i piekąc je w piecu opalanym drewnem. Piekarnia funkcjonuje od 1940 roku, a jej siedziba mieści się w miejscowości Algatocin w Hiszpanii (Malaga). Chleby w Panaderia Pan Piña produkuje się wedle dwóch najważniejszych zasad – nieśpiesznie i na zakwasie.
OPERATOR MASZYN DO PRODUKACJI URZĄDZEŃ GUMOWYCH
WULKANIZATOR
Miejsce wykonywania pracy
Wulkanizator może pracować w warsztatach wulkanizacyjnych czy mobilnych serwisach, warsztatach samochodowych z ofertą wulkanizacji, firmach zajmujących się produkcją opon.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Za bezpieczną podróż samochodem odpowiadają przede wszystkim sprawne opony, czyli element, którym zajmuje się wulkanizator. To koła wpływają na długość hamowania i komfort jazdy. Wulkanizator naprawia i zmienia opony, ale też zajmuje się innymi przedmiotami wykonanymi z gumy.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Najważniejszą częścią pracy wulkanizatora jest naprawa opon samochodowych, dętek lub innych elementów gumowych. Wszystko to robi za pomocą metody wulkanizacji, czyli naprawiania ubytków przy pomocy odpowiednio elastycznej gumy. Istnieje również wulkanizacja „na ciepło”, która polega na wytwarzaniu z kauczuku i siarki odpowiedniej mieszanki w wysokiej temperaturze. Jeśli chodzi o wulkanizację chemiczną, nazywaną „na zimno” jest ona wytwarzana bez konieczności podgrzania z kauczuku i dwusiarczanu węgla.
Często w pracy wulkanizator regeneruje bieżniki opon, czyli zrywa zewnętrzną, zużytą warstwę i przykleja nowy. Aby naprawić ubytek w oponie, wulkanizator podnosi pojazd używając podnośnika, wymontowuje koło aby zdjąć opnę za pomocą urządzenia, które nazywa się montażownicą.
Po znalezieniu ubytku, oczyszcza je dookoła za pomocą drewnianej szczotki, rozpuszczalnika lub szczotki szlifującej na wiertarce. Małe dziury naprawia za pomocą posmarowania opony klejem i nakładając łatę, którą dociska prasą. Natomiast duże usterki nakłada klej i gumę, później wkłada oponę do urządzenia wulkanizacyjnego po czym ustawia odpowiednią temperaturę do rodzaju opony. Kiedy usterka zostaje naprawiona, wulkanizator nakłada oponę na obręcz, wyważa koło i montuje spowrotem w aucie. Przy tych wszystkich zadaniach bardzo ważne jest przestrzeganie przepisów BHP.
Wulkanizator może też pracować w firmie zajmującej się produkcją artykułów gumowych, np. uszczelek, piłek czy butów. Wtedy jego praca polega na uzupełnianiu komory wulkanizacyjnej wyrobem składającym się z różnych mieszanek gumy, siarki i dodatkowo musi kontrolować proces przez odpowiednią temperaturę i ciśnienie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Znajomość chemii jest tutaj istotna, ponieważ w procesie wulkanizacji musi być znany skład ilościowy mieszanki siarki i kauczuku, aby otrzymać gumę mniej lub bardziej elastyczną.
Wiedza dotycząca ciśnienia i temperatury jest także ważna w procesie wulkanizacji aby otrzymać odpowiednią gumę, np. elastyczną czy odporną na ścieranie. Ocena uszkodzeń opon jest bardzo ważna do wyboru odpowiedniej metody naprawy.
Ciekawostki
Historia opon
Koło zostało wynalezione najprawdopodobniej 3,5 tys. lat przed naszą erą w Mezopotamii i przetrwało w zasadzie w niezmienionej formie do czasów współczesnych. W okresie życia ludzi pierwotnych nie znano jednak opon, ale na koło naciągano zwierzęce skóry, dzięki czemu łatwiej pokonywało przeszkody. Prawdziwe opony wynaleziono z mleczka kauczukowego w XIX wieku, dokładnie w 1839 roku, kiedy to Charles Goodyaer dokonał przełomowych odkryć dotyczących gumy. W roku 1846 Robert William Thompson opatentował zaś dętkową oponę pneumatyczną, a w 1888 roku B.J. Dunlop wynalazł oponę pneumatyczną dętkową do roweru. Już w trzy lata później na bazie tego wynalazku E. Michelin wynalazł rozbieralną oponę pneumatyczną, a w latach 1922-1924 naukowcy pokazali pierwsze opony wysoko i niskociśnieniowe.
Równolegle z wynalezieniem nowej konstrukcji opony postępowały prace nad zastąpieniem naturalnego kauczuku jego syntetyczną postacią. Dokonano tego w 1909 roku w Niemczech. Przemysłową metodę wytwarzania syntetycznej gumy wynalazł Friedrich Hofmann, niemniej generowała ona zbyt duże koszty i była mało wydajna. Syntetyczną gumę starali się wynaleźć Amerykanie. Udało się to w 1940 roku, kiedy to naukowiec z firmy B.F. Goodrich stworzył wersję syntetycznej gumy – Ameripol. W ciągu pięciu kolejnych lat do produkcji masowej wprowadzono pierwsze dętki z syntetycznego kauczuku.
Kolejne odkrycia przedsiębiorstw oponiarskich, które z czasem przerodziły się w wielkie koncerny, przyczyniły się do ukształtowania współczesnej opony. W 1946 roku przedsiębiorstwo Michelin stworzyło oponę radialną, a w 1947 roku Goodrich Corporation zaprezentowało oponę bezdętkową. Stosunkowo niedawno, bo w 2000 roku koncern Michelin wprowadził do produkcji system PAX, pozwalający na kontynuowanie jazdy nawet po przebiciu opony.
Kauczuk
Charles Goodyear (1800-60) z Filadelfii, handlujący wyrobami żelaznymi zapoczątkował światu „epokę” kauczuku. Szukając metody wyeliminowania jego lepkości w stanie gorącym i twardości na zimno – Goodyear zmieszał kauczuk z siarką, a następnie podgrzał go. Rezultat przerósł oczekiwania. Otrzymany materiał posiadał odpowiednią gęstość, trwałość, a jednocześnie zachowywał elastyczność i ciągliwość kauczuku nie poddanego takiemu zabiegowi. Proces ten nazywamy wulkanizacją. Wulkanizowany kauczuk (znany pod potoczną nazwą – guma) znalazł wiele zastosowań takich, jak np. pasy transmisyjne, węże gumowe, zawory, izolacje przewodów elektrycznych, a w okresie późniejszym wykazał swą największą przydatność do produkcji wypełnionych powietrzem opon dla wszelkich pojazdów. Pod koniec XIX w. Michelin we Francji, Dunlop w Anglii i Goodrich w USA skupili całość produkcji opon samochodowych na świecie.
Najdroższe opony na świecie
Kilka lat temu Michelin przedstawił światu specjalnie zaprojektowane dla Bugatti Veyrona ogumienie Super Sport, zdolne wytrzymać potężne prędkości. Jego zestaw kosztował okrągłe 20 tys. funtów szterlingów. To dość drogo. Zwłaszcza że jazda z prędkością powyżej 400 km/h powodowała rozpadnięcie się opon po zaledwie 15 minutach takiej podróży.
Wracając do najdroższych opon na świecie, 20 tys. funtów wydaje się przy ich wartości niewiele znaczącym kieszonkowym. Brytyjska firma Z Tyres poszła znacznie dalej w ustalaniu ceny kompletu opon, wyprodukowanych specjalnie na rynek Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Ogumienie, które absolutnie zasługuje na miano najdroższego na świecie, kosztuje 600 tys. dolarów amerykańskich.
To w zupełności wystarczy, żeby dostać się do Księgi Rekordów Guinessa jako „Najdroższy Zestaw Opon Samochodowych”. Skąd taka cena? Ogumienie jest wysadzane 24-karatowym złotem i diamentami.
MONTERZY INSTRUMENTÓW MUZYCZNYCH
MONTER FORTEPIANÓW I PIANIN
Miejsce wykonywania pracy
Taki specjalista znajdzie pracę w firmach produkujących fortepiany czy pianina, ośrodkach kultury czy szkołach muzycznych. Monter również może otworzyć własną działalność gospodarczą.
Warto wykonywać ten zawód, ponieważ …..
Dzięki pracy montera zawdzięczamy pięknie brzmiące fortepiany i pianina, a stare utrzymane są w dobrym stanie technicznym, tak aby były dobrze nastrojone i przygotowane do koncertów.
Co robi, w jaki sposób wykonuje swoją pracę ?
Monter zajmuje się wszystkimi pracami związanymi z fortepianami i pianinami tj. ich budową, konserwacją i rożnymi naprawami. Aby mogły powstawiać piękne dźwięki trzeba znać wszystkie tajniki tych instrumentów. Najważniejsza informacja dla montera to taka, że fortepian zbudowany jest z ponad jedenastu tysięcy części, które trzeba dokładnie wykonać i zamontować, aby odpowiednio brzmiał. Dodatkowo monter musi wiedzieć, że różne rodzaje fortepianów i pianin różnią się od siebie, np. ilością klawiszy lub pedałów.
Specjalista w tej dziedzinie musi znać ich budowy, rozróżniać je, a przy tym projektować i wykonywać poszczególne elementy takie jak, np. nakrywa klawiaturowa, tłumiki, listwa pedałowa, mostek basowy i wiolinowy, kołki zaczepowe, dźwignia repetycyjna, kontrklawiatura i wiele innych. Do wsparcia monter potrzebuje takich narzędzi jak – heble, skrobaki, polerki, szlifierki kątowe, ściski do drewna, frezarki, rylce. Części do pianin i fortepianów wykonuje z rożnego rodzaju materiałów – drewna, filcu, metalu, strun czy ścięgien, a dodatkowo musi znać ich właściwości i odpowiednio je wykorzystywać.
Co istotne i najważniejsze – wszystkie części muszą mieć odpowiednie wymiary, grubość i wilgotność, które mierzy się za pomocą: mikrometrem, suwmiarką, higrometrem, czy dynamometrem. Kiedy wszystkie części są gotowe, monter montuje wszystko w jedną całość znając odpowiednią kolejność, przy tym bardzo pomocny jest rysunek techniczny.
Złożony fortepian lub pianino trzeba odpowiednio nastroić, czyli wyregulować wysokość dźwięków po naciśnięciu klawiszy. Aby móc to zrobić, specjalista używa kamertonu, który wskazuje odpowiedni dźwięk porównując go z dźwiękiem wydanym przez instrument. Robi się to tak długo aż dźwięki będą brzmiały tak samo.
Monter także stroi już gotowe instrumenty, które w wyniku pewnych wydarzeń uległy rozstrojeniu. Przy okazji naprawia i diagnozuje przyczyny usterek fortepianów i pianin. Potrafi również wymienić zniszczone elementy lub przywrócić im odpowiednie funkcje w instrumencie.
Niezbędne umiejętności i wiedza zawodowa
Aby móc umieć naprawiać pianina lub fortepiany najważniejszy jest bardzo dobry słuch muzyczny, po to by rozpoznawać fałszywe tony.
Znajomość fizyki, a konkretniej akustyki – powstawiania i rozchodzenia się dźwięków, specjalista posiada wiedzę, dzięki której wie jaki kształt muszą mieć poszczególne elementy oraz z czego je zrobić, aby fortepian/pianino pięknie grało. W pracy montera wiedza o siłach działających na struny i cięgna też jest bardzo ważna.
Ciekawostki
Kto wymyślił fortepian?
Fortepian wykształcił się z klawikordu. Twórcą instrumentu, który był protoplastą współczesnego fortepianu, był Bartolomeo Cristofori. W źródłach podaje się różne daty pojawienia się tego wynalazku, pomiędzy latami 1689 i 1709, choć najstarszy egzemplarz zachowany do naszych czasów pochodzi z roku 1720.
Czym się różni się gra na pianinie od gry na fortepianie?
Fortepian jest instrumentem, w którym struny ułożone są poziomo względem podłoża, a w pianinie struny ułożone są w pionie. To sprawia, że fortepian potrzebuje zdecydowanie większego pudła rezonansowego, które z kolei wpływa na jakość i głośność dźwięku, którą możemy jeszcze spotęgować, podnosząc jego klapę.
Czy wiesz, że …
Zależnie od modelu fortepiany ważą od 200 do nawet 500 kilogramów. Najkrótsze – fortepiany gabinetowe – mają od 140 do 180 cm długości. Największe fortepiany koncertowe dochodzą z kolei do nawet 3 metrów (największy fortepian w historii miał 604 cm długości – choć według niektórych źródeł jeszcze dłuższy był instrument zbudowany przez pewnego Nowozelandczyka; miał 7 metrów). Większa długość to większe pudło rezonansowe – a to oznacza lepszy i donośniejszy dźwięk.
Źródło: https://mapakarier.org/
Sekcja pobierania